Kök kim? Kök näme üçin bar?
Linux-da näme üçin kök atly ýörite hasap bar diýip pikir edip gördüňizmi? Bu hasaby ulanmak üçin maslahat berilýän iň oňat tejribeleriň haýsydygyny bilýärsiňizmi? Ulanylmaly we ulanylmaýan ssenariýalardan habarlymy? Bu soraglaryň birine ýa-da köpüsine\hawa diýip jogap beren bolsaňyz, okaň.
Bu ýazgyda, amatly saklamak isleýän kök hasaby barada maglumat bereris.
Kök näme?
Başlamak üçin, “Unix” operasiýa ulgamlaryndaky kataloglaryň iýerarhiýasynyň agaç ýaly gurluş hökmünde döredilendigini ýadymyzdan çykaralyň. Başlangyç nokady, başda ondan çykýan beýleki ähli kataloglar bilen öňe çyzgy (/) bilen görkezilen ýörite katalogdyr. Bu hakyky agaja meňzeş bolany üçin, / kök katalogy diýilýär.
Aşakdaky suratda çykyşyny görüp bileris:
$ tree -d / | less
/ bilen agajyň kök arasyndaky meňzeşligi görkezýär.
Kök hasabynyň adynyň tutulmagynyň sebäpleri gaty düşnüksiz bolsa-da, köküň / içinde ýazmaga rugsat berýän ýeke-täk hasap bolmagy bilen baglanyşyklydyr.
Mundan başga-da, kök Unix ýaly operasiýa ulgamynda ähli faýllara we buýruklara girip bilýär we köplenç şol sebäpli superuser diýilýär.
Bir gapdalynda, kök ulanyjynyň öý bukjasy bolan (/) kök katalogy /root bilen garyşdyrylmaly däldir. Aslynda, /root / kiçi bukjasydyr.
Kök rugsatlaryna girmek
Kök (ýa-da superuser) artykmaçlyklar barada aýdanymyzda, şeýle hasabyň ulgamdaky rugsatlaryna ýüzlenýäris. Bu artykmaçlyklar ulgamy üýtgetmek we beýleki ulanyjylara çeşmelerine belli bir ygtyýarnama bermek ukybyny öz içine alýar (ýöne olar bilen çäklenmeýär).
Bu güýjüň biperwaý ulanylmagy ulgam korrupsiýasyna we iň erbet ýagdaýda bütinleý şowsuzlyga sebäp bolup biler. Şonuň üçin kök hasabyň artykmaçlyklaryna girmek meselesinde aşakdaky görkezmeler iň oňat tejribe hökmünde kabul edilýär:
Ilki bilen visudo işletmek üçin kök hasaby ulanyň. Berlen hasaby (meselem, gözegçi) zerur bolan iň pes superuser artykmaçlyklaryny bermek üçin/etc/sudoers-i redaktirlemek üçin bu buýrugy ulanyň.
Bu, mysal üçin, ulanyjy hasaplaryny üýtgetmek ukybyny (we usermod) öz içine alyp biler - we başga hiç zat.
Öňe gitmek, gözegçi hökmünde giriň we ulanyjy dolandyryş meselelerini ýerine ýetirmek üçin sudo ulanyň. Superuser rugsatlaryny talap edýän beýleki meseleleri ýerine ýetirmek synanyşygynyň (mysal üçin paketleri aýyrmak) şowsuz boljakdygyny görersiňiz.
Zerur bolanda ýokardaky iki ädimi gaýtalaň we ýerine ýetirilenden soň, derrew hasabyňyza dolanmak üçin çykyş buýrugyny ulanyň.
Bu pursatda özüňize sorag bermeli: Superuser artykmaçlyklaryna mätäçlik bilen wagtal-wagtal ýüze çykýan başga meseleler barmy? Şeýle bolsa, berlen hasap ýa-da topar üçin/etc/sudoers-de zerur rugsatlary beriň we kök hasaby mümkin boldugyça ulanmakdan gaça duruň.
Bu ýazgy, Unix ýaly operasiýa ulgamynda kök hasaby dogry ulanmak üçin salgylanma bolup biler. Sahypa bellikleriňize goşup, islän wagtyňyz gaýdyp geliň!
Hemişe bolşy ýaly, bu makala barada soraglaryňyz ýa-da teklipleriňiz bar bolsa, aşakdaky düşündiriş formuny ulanyp bellik goýuň. Sizden eşitmäge sabyrsyzlyk bilen garaşýarys!