Etherpad - Linux üçin hakyky wagt web esasly onlaýn bilelikdäki resminama redaktory

Etherpad, web brauzerinde işleýän köp pleýer redaktory ýaly, bir topar ulanyjynyň resminamada hakyky wagtda bilelikde işlemegine mümkinçilik berýän web esasly mugt resminama redaktory guralydyr. Etherpad awtorlary redaktirläp we şol bir wagtyň özünde awtoryň tekstini öz reňklerinde görkezmek ukyby bilen hakyky wagtda biri-biriniň redaktirlemelerini görüp bilerler.

Bu guralyň, redaktirleme wagtynda awtorlara habarlaşmagyna mümkinçilik berýän gapdal panelde aýratyn söhbetdeşlik gutusy bar. Etherpad, JavaScript-de serwer tarapynda we müşderi tarapynda ýazylýar, şonuň üçin döredijilere täze aýratynlyklary saklamak we goşmak aňsat bolar.

Etherpad, oňat resminamalaşdyrylan HTTP API arkaly ähli maglumatlara girip boljak görnüşde döredildi. Bu programma üpjünçiligi, şeýle hem köp alyş-çalyş formatlaryna maglumatlary import/eksport etmäge kömek edýär we terjimeler bilen birlikde awtorlaryň ýerli sazlamalary üçin dogry dil berip bilýän terjimeleri bilen bilelikde gelýär.

Salgylanmak üçin aşakdaky baglanyşykda Etherpad Lite-iň Demosyny goşdum.

  1. EtherPad Demo-ny görüň

Bu gollanmada, RHEL, CentOS, Fedora, Debian, Ubuntu we Linux Mint-da web esasly real wagt bilelikdäki resminama redaktirleme programmasyny Etherpad Lite-ni nädip gurmalydygyny we sazlamalydygyny düşündirerin.

Linux-da Etherpad Lite gurmak

Ilki bilen zerur kitaphanalary we ösüş gurallaryny göçürip almaly. Terminaly açyň we aşakdaky buýrugy kök hökmünde ýa-da her buýrugyň başynda sudo goşup işlediň.

Size gzip, git, curl, libssl python, kitaphanalary, python we gcc paketlerini ösdürmeli.

# yum install gzip git-core curl python openssl-devel && yum groupinstall "Development Tools" For FreeBSD: portinstall node, npm, git
$ sudo apt-get install gzip git-core curl python libssl-dev pkg-config build-essential

Mundan başga-da, aşakdaky buýruklary ulanyp, çeşme paketlerinden iň soňky durnukly Node.js wersiýasyny göçürip almaly bolarsyňyz.

$ wget http://nodejs.org/dist/node-latest.tar.gz
$ tar xvfvz node-latest.tar.gz
$ cd node-v0.10.23     [Replace a version with your own]
$ ./configure
$ make
$ sudo make install

Üstünlikli guranyňyzdan soň, buýrugy ulanyp, Node.js wersiýasyny barlaň.

$ node --version

v0.10.23

Etherpad programmasyny özbaşdak işletmek üçin\etherpad atly aýratyn ulanyjy dörederis. Şonuň üçin ilki bilen öz katalogy bilen ulanyjy dörediň.

# useradd --create-home etherpad

Indi\etherpad ulanyjysyna geçiň we görkezilişi ýaly GIT ammaryny ulanyp, Etherpad Lite-iň iň soňky durnukly wersiýasyny göçürip alyň.

# su - etherpad
$ cd /home/etherpad
$ git clone http://github.com/ether/etherpad-lite.git

Çeşme faýllaryny göçürip alanyňyzdan soň, klonlanan çeşme koduny öz içine alýan täze döredilen kataloga üýtgediň.

$ cd etherpad-lite/bin

Indi run.sh skriptini ýerine ýetiriň.

$ ./run.sh
Copy the settings template to settings.json...
Ensure that all dependencies are up to date...  If this is the first time you have run Etherpad please be patient.
[2013-12-17 05:52:23.604] [WARN] console - DirtyDB is used. This is fine for testing but not recommended for production.
[2013-12-17 05:52:24.256] [INFO] console - Installed plugins: ep_etherpad-lite
[2013-12-17 05:52:24.279] [INFO] console - Your Etherpad git version is 7d47d91
[2013-12-17 05:52:24.280] [INFO] console - Report bugs at https://github.com/ether/etherpad-lite/issues
[2013-12-17 05:52:24.325] [INFO] console -    info  - 'socket.io started'
[2013-12-17 05:52:24.396] [INFO] console - You can access your Etherpad instance at http://0.0.0.0:9001/
[2013-12-17 05:52:24.397] [WARN] console - Admin username and password not set in settings.json.  To access admin please uncomment and edit 'users' in settings.json

Indi Etherpad Lite-iň web interfeýsine http:// localhost: 9001 ýa-da web brauzerinde http:// your-ip-address: 9001 seredip bilersiňiz.

Pad adyny bermek bilen täze resminama dörediň. Täze resminama döredilende täze at giriziň ýa-da girmek üçin ozal redaktirlenen resminamanyň adyny giriziň.

Mysal üçin,\tecmint atly täze resminama döretdim. Ulanyjy aýratyn penjirelerde birnäçe täze pad döredip biler, her ulanyjynyň resminama penjiresi hakyky wagtda başga bir penjirede peýda bolýar. Her ulanyjynyň penjiresi iki dürli reňkde görkezilýär we Şeýle hem, ulanyjy içerki gutujygy ulanyp, biri-biri bilen aragatnaşyk saklap biler.

Her täze döredilen resminamanyň öz URL gurluşy bar. Mysal üçin, meniň täze\tecmint padim http:// your-ip-address: 9001/p/tecmint ýaly URL alýar. Bu resminama URL-ni dostlaryňyz we kärdeşleriňiz bilen paýlaşyp bilersiňiz. Hatda redaktor penjiresini hem ýerleşdirip bilersiňiz. başga bir HTML web sahypasy iframe hökmünde.

Redaktirleme dowam edýärkä, STAR düwmesine basyp, resminamany saklap bilersiňiz, ýöne olar wagtal-wagtal döredilýär. Resminamanyň saklanan wersiýasyna girmek üçin, saklanan wersiýanyň sanyny goşuň. Mysal üçin, bu ýagdaýda saklanan wersiýa belgisini (meselem 2) görmek isleseňiz, 6 belgisini http:// your-ip-address: 9001/p/tecmint/6/export/text .

Etherpad, import we eksport diýilýän içerki aýratynlyk bilen hem üpjün edilýär, bu ýerde islendik daşarky resminamany import edip ýa-da häzirki saklanan resminamany aýratyn faýla eksport edip bilersiňiz. Resminamany HTML, Açyk resminama, Microsoft Word, PDF ýa-da ýönekeý tekst görnüşinde göçürip alyp bolýar.

“Wagt süýşürijisi” aýratynlygy her kime padiň taryhyny öwrenmäge mümkinçilik berýär.

Adaty tertipde Etherpad resminamalary tekiz faýl bazasynda saklaýar. Döredilen we redaktirlenen resminamalary saklamak üçin MySQL-i arka hökmünde ulanmagy maslahat berýärin. Munuň üçin ulgamyňyzda MySQL gurnalan bolmaly. Eger ýok bolsa, ony sistema guruň, kök ulanyjy hökmünde ýa-da sudo ulanyp, aşakdaky buýruklary ulanyp gurup bilersiňiz.

# yum install mysql-server mysql
# service mysqld start
# chkconfig mysqld on
# apt-get install mysql-server mysql-client
# service mysqld start

MySQL gurlansoň, aşakdaky buýrugy işledip mysql gabygyna birikdiriň.

# mysql -u root -p

Mysql gabygyna gireniňizden soň, maglumat bazasyny döretmek üçin aşakdaky buýrugy beriň.

create database etherpad_lite;

Täze döredilen maglumat bazasynyň hasabyna rugsat beriň.\Parolyňyzy öz parolyňyz bilen çalyşyň.

grant all privileges on etherpad_lite.* to 'etherpad'@'localhost' identified by 'your-password';

Mysql müşderisini goýuň.

exit;

Indi “eterpad” ulanyjysyna geçiň we eterpad bukjasyna giriň we aşakdaky buýruklary işlediň:

# su - etherpad
$ cd /home/etherpad/etherpad-lite    
$ cp settings.json.template settings.json

Ondan soň, redaktor saýlamagyňyz bilen settings.json açyň we aşakda görkezilişi ýaly sazlamalary üýtgediň.

# vi settings.json

Aşakdaky teksti tapyň.

"sessionKey" : "",

Iň azyndan 10 alfa-san setiri bilen HOWPSUZLYK goşuň.

"sessionKey" : "Aate1mn160",

Soňra tapyň:

"dbType" : "dirty",
  //the database specific settings
  "dbSettings" : {
                   "filename" : "var/dirty.db"
                 },

Ony şeýle düşündiriň:

// "dbType" : "dirty", */
  //the database specific settings
  // "dbSettings" : {
  //                   "filename" : "var/dirty.db"
  //                 },

Indiki aşakda görkezilişi ýaly mysql we administrator sazlamalaryny düzüň.

  /* An Example of MySQL Configuration
   "dbType" : "mysql",
   "dbSettings" : {
                    "user"    : "etherpad",
                    "host"    : "localhost",
                    "password": "your-password",
                    "database": "etherpad_lite"
                  },

  */
  "users": {
    "admin": {
      "password": "your-password",
      "is_admin": true
    },

Täze maglumatlar bazasy hasaby we administrator parolyny öz bahaňyz bilen guranyňyzda\parolyňyzy ýokarda döreden parolyňyz bilen çalşyň. Indi aşakdaky buýruk bilen goşmaça garaşlylyk paketlerini gurmalydyrys.

./bin/installDeps.sh

Scriptazgy gutaransoň, Etherpad skriptini täzeden işletmeli bolarys. Şeýlelikde, maglumatlar bazasynda degişli tablisalary döredip biler.

./bin/run.sh

Etherpad üstünlikli ýüklenenden soň, prosesi öldürmek üçin Ctrl + C basyň. Againene-de mysql gabygyna giriň we dogry ulanmak üçin maglumat bazasyny üýtgediň.

mysql -u root -p
alter database etherpad_lite character set utf8 collate utf8_bin;
use etherpad_lite;
alter table store convert to character set utf8 collate utf8_bin;
exit;

Netijede, MySQL arkasyny ulanmak üçin Etherpad-y üstünlikli gurduk we düzdük. Indi MySQL-ni arka görnüşi hökmünde ulanmak üçin efir panelini täzeden işlediň.

./bin/run.sh

Scriptazgy Etherpad-a başlar we soňra işe başlar. Terminal sessiýa penjiresini ýapanyňyzda, Etherpad programmasynyň işini bes etjekdigini ýadyňyzdan çykarmaň. Islege görä, Etherpad-i aňsat girmek üçin ekran sessiýasyna ýerleşdirmek üçin ekran buýrugyny ulanyp bilersiňiz.

Häzirlikçe, Etherpad gurnamagyňyzy öwrenmek we gowulaşdyrmak üçin başga-da köp zat bar, bu ýerde görkezilmeýär. Mysal üçin, Etherpad-y Linux ulgamynda hyzmat hökmünde ulanyp bilersiňiz ýa-da ulanyjynyňyzyň HTTPS/SSL birikmesine ygtybarly girip bilersiňiz. Goşmaça konfigurasiýa barada has giňişleýin maglumat üçin resmi sahypa giriň:

  1. Etherpad Lite Wiki