“Linux Mint 20” -i “Windows-10” ýa-da “Dual-Boot UEFI” re iniminde nädip gurmaly


Linux Mint 20, Linux Mint taslamasynyň ösüş topary tarapyndan 2025-nji ýyla çenli goldaw we howpsuzlyk täzelenmelerini aljak täze uzak möhletli goldaw neşiri hökmünde wagşy ýagdaýda çykaryldy.

Bu gollanma, Windows Mint 20-i Windows 8, 8.1 ýa-da 10 ýaly Microsoft Operasiýa Ulgamy bilen EFI programma üpjünçiligi bolan enjamlarda we Microsoft OS-yň öňünden gurlan wersiýasynda goşa bootda nädip gurnap boljakdygyny görkezer.

Noutbukda, iş stolunda ýa-da wirtual maşynda goşa ýüklemeýän gurnama gözleýän bolsaňyz, şuny okamaly: Linux Mint 20 kod ady “Ulyana”.

Noutbuk ýa-da iş stoly ulgamyňyzyň Windows 10 ýa-da Windows 8.1 ýa-da 8 bilen öňünden gurlandygyny göz öňünde tutsaňyz, UEFI menýusyna girmeli we aşakdaky sazlamalary öçürmeli: Howpsuz Boot we Fast Boot aýratynlyklary.

Kompýuterde öňünden gurlan OS ýok bolsa we Linux we Windows-y goşa ýüklemek isleýän bolsaňyz, ilki Microsoft Windows-y guruň we soňra Linux Mint 20 gurnamasyny dowam etdiriň.

  1. Linux Mint 20 ISO şekilleri - https://www.linuxmint.com/download.php

UEFI kompýuteriňiz bar bolsa, Linux Mint-iň 32 bitli wersiýasyndan daşda duruň, sebäbi ol diňe BIOS maşynlary bilen işleýär we 64 bitli ISO şekili BIOS ýa-da UEFI kompýuterleri bilen ýükläp bilýär.

1-nji ädim: “Dual-Boot” üçin HDD giňişligini gysyň

1. Kompýuteriňiz Microsoft Windows bilen bir bölümde öňünden gurlan bolsa, administratorlyk hukugy bolan ulanyjy bilen Windows ulgamyna giriň, işletmek we açmak üçin [Win + r] düwmelerini basyň. Disk dolandyryş guralyny açmak üçin aşakdaky buýruk.

diskmgmt.msc

2. C: bölümine sag düwme bilen basyň we bölümiň ölçegini üýtgetmek üçin sesiň gysgalmagyny saýlaň. HDD ululygyňyza, MB meýdanyny gysgaltmak üçin boş ýeriň mukdaryna (iň azyndan 20000 MB maslahat berilýär) özüňize laýyk gelýän bahany ulanyň we bölümiň ölçegini üýtgetmek üçin “Shrink” düwmesine basyň.

3. Amal gutarandan soň gaty diskde täze bölünmedik ýer peýda bolar.

Disk dolandyryş programmasyny ýapyň, Linux Mint DVD ýa-da USB ýüklenip boljak suraty degişli sürüjä ýerleşdiriň we Linux Mint 20 gurnamasy bilen başlamak üçin kompýuteri täzeden açyň.

UEFI re modeiminde USB çümdürilişinden gurnamak üçin Linux Mint-y açýan bolsaňyz, UEFI gabat gelýän Rufus ýaly kömekçi enjamy ulanyp, bootable USB taýagyny döredendigiňize göz ýetiriň, ýogsam USB ýükläp bolýan diskiňiz açylmaz.

2-nji ädim: Linux Mint 20-i gurmak

4. Gaýtadan açanyňyzdan soň, ýörite funksiýa düwmesine basyň we enjam programma üpjünçiligine (UEFI) degişli DVD ýa-da USB diskinden ýüklemegi tabşyryň (ýörite funksiýa düwmeleri adatça F12 , F10 <) anakart öndürijisine baglylykda/kod> ýa-da F2 ).

Mediýa açylansoň, monitoryňyzda täze ekran peýda bolmaly. Başlamak Linux Mint 20 Darçyny saýlaň we dowam etmek üçin Enter basyň.

5. Göni re modeimde işlemek we Linux Linux Mint gurmak nyşanyna iki gezek basyp gurnaýjyny açmak üçin ulgam RAM-a ýüklenýänçä garaşyň.

6. Gurmak isleýän diliňizi saýlaň we dowam etmek üçin Dowam etmek düwmesine basyň.

7. Ondan soň, klawiaturanyň ýerleşişini saýlamaly we Dowam etmek düwmesine basmaly.

8. Indiki ekranda dowam etmek üçin Dowam et düwmesine basyň. Üçünji tarap programma üpjünçiligini (multimediýa kodlary) bellik gutusyny belläp, bu ädimde awtomatiki göçürip alyp bolýar.

Maslahat gutyny häzirki wagtda gözegçiliksiz goýup, gurnama prosesi gutarandan soň eýeçilik programma üpjünçiligini el bilen gurmak bolar.

9. Indiki ekranda Gurnama görnüşini saýlap bilersiňiz. Windows Boot dolandyryjysy awtomatiki usulda ýüze çykarylsa, Windows Boot Manager bilen birlikde Linux Mint gurup bilersiňiz. Bu opsiýa HDD-ni gurnaýjy tarapyndan hiç hili maglumat ýitirilmezden awtomatiki bölünmegini üpjün edýär.

Ikinji wariant, diski pozuň we Linux Mint guruň, goşa ýüklemekden gaça durmaly, sebäbi howply we diskiňizi ýok eder.

Has çeýe bölüm düzülişi üçin başga bir zat bilen gitmeli we dowam etmek üçin Dowam etmek düwmesine basmaly.

10. Indi Linux Mint 20 üçin bölüm düzülişini döredeliň. Üç sany bölüm döretmegiňizi maslahat berýärin, biri /(kök) , biri /home hasap maglumatlary we swap üçin bir bölüm.

Ilki bilen swap bölümini dörediň. Boş ýeri saýlaň we aşakdaky + nyşanyna basyň. Bu bölümde aşakdaky sazlamalary ulanyň we bölümi döretmek üçin OK basyň:

Size = 1024 MB
Type for the new partition = Primary
Location for the new partition = Beginning of this space
Use as = swap area

11. aboveokardaky ýaly ädimleri ulanyp, aşakdaky sazlamalar bilen /(root) bölümini dörediň:

Size = minimum 15 GB
Type for the new partition = Primary
Location for the new partition = Beginning of this space
Use as = EXT4 journaling file system
Mount point = /

12. Netijede, aşakdaky sazlamalar bilen öý dilimini dörediň ( home bölümini döretmek üçin bar bolan boş ýerleri ulanyň).

Öý bölümi, ulanyjy hasaby üçin ähli resminamalaryň kök hasabyndan başga tertipde saklanjak ýeri. Ulgam näsazlygy ýüze çykan ýagdaýynda, ähli ulanyjylaryň sazlamalaryna we resminamalaryna degmezden ýa-da ýitirmezden operasiýa ulgamyny dyrnaşmak üçin täzeden gurup bilersiňiz.

Size = remaining free space
Type for the new partition = Primary
Location for the new partition = Beginning 
Use as = EXT4 journaling file system
Mount point = /home

13. Bölüm düzülişini gutaranyňyzdan soň, Grub boot ýükleýjisini gurmak üçin enjam hökmünde Windows Boot Manager saýlaň we diski üýtgetmek we gurnamagy dowam etdirmek üçin “Indi gurmak” düwmesine basyň.

Ondan soň, täze açylan penjire, diski üýtgetmek bilen ylalaşýarsyňyzmy diýip sorar. Üýtgeşmeleri kabul etmegi dowam etdiriň we gurnaýjy indi diske üýtgeşmeler ýazyp başlar.

14. Indiki ekranda kartadan iň ýakyn fiziki ýeriňizi saýlaň we “Dowam et” düwmesine basyň.

15. Kök aýratynlyklary bolan ilkinji hasap üçin ulanyjy adyny we paroly giriziň, kompýuteriň adynyň meýdançasyny düşündiriş bahasy bilen dolduryp, ulgam host adyňyzy saýlaň we gurmak işini gutarmak üçin Dowam et düwmesine basyň.

16. Gurmak prosesi birneme wagt alar we iň soňky ädimine ýetende, gurnamany tamamlamak üçin “Indi täzeden başla” düwmesine basmagyňyzy haýyş eder.

17. Gaýtadan açanyňyzdan soň ulgam ilki Grub-da açylýar, Linux Mint bolsa 10 sekuntdan soň awtomatiki usulda işe giriziler. Bu ýerden kompýutere Windows ýa-da Linux-da ýüklemegi tabşyryp bilersiňiz.

Has täze UEFI programma üpjünçiligi bolan kompýuterlerde Grub boot ýükleýjisi deslapky görnüşde görkezilmez we enjam Windows-da awtomatiki usulda açylar.

Linux-a girmek üçin täzeden başlanyňyzdan soň haýsy funksiýa başlamak isleýändigiňizi saýlamak üçin ýörite funksiýany açmak düwmesini basmaly we şol ýerden.

Adaty ýükleme tertibini üýtgetmek üçin UEFI sazlamalaryny giriziň, deslapky OS-yňyzy saýlaň we üýtgeşmeleri ýazdyryň. Bootüklemek ýa-da UEFI sazlamalaryna girmek üçin ulanylýan ýörite funksiýa düwmelerini kesgitlemek üçin satyjynyň gollanmasyny gözden geçiriň.

18. Ulgam ýüklenenden soň, gurnama döwründe döredilen şahsyýet maglumatlaryny ulanyp, Linux Mint 20-e giriň. Terminal penjiresini ýakyň we täzelenme prosesini aşakdaky buýruklary işledip buýruk setirinden başlaň:

$ sudo apt-get update
$ sudo apt-get upgrade

Bu! Linux Mint 20-iň iň soňky wersiýasyny enjamyňyza üstünlikli gurnadyňyz. Linux Mint platformasyny gaty ygtybarly, çalt, çeýe, lezzetli, ulanmak aňsat, adaty ulanyjy üçin eýýäm gurlan we gaty durnukly bir programma üpjünçiligi tapyp bilersiňiz.