Nmon Tool bilen Linux ulgamynyň işleýşine nädip gözegçilik etmeli

Linux üçin gaty aňsat ulanylýan öndürijilik gözegçilik guralyny gözleýän bolsaňyz, Nmon buýruk setiri programmasyny gurmagy we ulanmagy maslahat berýärin.

Nmon gysga (Ngel's Monitor), başda IBM tarapyndan AIX ulgamlary üçin işlenip düzülen we soňra Linux platformasyna göçürilen doly interaktiw Linux ulgamynyň ýerine ýetiriş gözegçiligi buýruk setiri.

Nmon guralynyň möhüm artykmaçlygy, iň ýokary prosesler, wirtual maşyn statistikasy, faýl ulgamlary, çeşmeler, kuwwatly mikro-bölüm we beýlekiler ýaly Linux ulgamyňyzyň işleýşine gözegçilik etmäge mümkinçilik berýär.

Linux ulgamyňyzy interaktiw gözegçilik etmekden başga-da, nmon partiýa re modeiminde hem soňraky derňew üçin öndürijilik maglumatlary ýygnamak we saklamak üçin ulanylyp bilner.

Bu guralyň göwnüme ýaraýan bir zat, onuň doly interaktiw bolmagy we Linux ulanyjysyna ýa-da ulgam administratoryna ondan has köp peýdalanmak üçin zerur buýruk bilen kömek etmegi.

Linux-da Nmon gözegçilik guralyny gurmak

Debian/Ubuntu esasly Linux paýlanyşyny ulanýan bolsaňyz, Nmon buýruk setirini deslapky ammarlardan alyp aňsatlyk bilen gurup bilersiňiz.

Gurmak üçin täze terminaly açyň (CTRL + ALT + T) we aşakdaky buýrugy ulanyň.

$ sudo apt-get install nmon

Fedora ulanyjymy? Ony enjamyňyza gurmak üçin täze terminaly açyň we aşakdaky buýrugy işlediň.

# dnf install nmon

EPEL ammarynda görkezilişi ýaly:

------------- On RHEL, Rocky & AlmaLinux 9 ------------- 
# dnf install https://dl.fedoraproject.org/pub/epel/epel-release-latest-9.noarch.rpm
# yum install nmon

------------- On RHEL, Rocky & AlmaLinux 8 -------------
# dnf install https://dl.fedoraproject.org/pub/epel/epel-release-latest-8.noarch.rpm
# yum install nmon

Beýleki Linux paýlamalarynda, görkezilişi ýaly adaty paket dolandyryjysynyň üsti bilen nmon gurup bilersiňiz.

$ sudo emerge -a sys-process/nmon  [On Gentoo Linux]
$ sudo apk add nmon                [On Alpine Linux]
$ sudo pacman -S nmon              [On Arch Linux]
$ sudo zypper install nmon         [On OpenSUSE]

Linux öndürijiligine gözegçilik etmek üçin Nmon-dan nädip peýdalanmaly

“Nmon” -y gurnamak gutaransoň we “nmon” buýrugyny ýazyp terminaldan işe girizeniňizden soň, size aşakdaky çykyş görkeziler.

# nmon

Guysigitler, ýokardaky skrinshotdan görşüňiz ýaly, nmon buýruk setiri doly interaktiw re inimde işleýär we ulanyja statistikany üýtgetmek üçin açarlary hödürleýär.

Mysal üçin, CPU öndürijiligi barada käbir statistika ýygnamak isleseňiz, ulanýan ulgamyňyzyň klawiaturasyndaky c düwmesine basmaly. Klawiaturamdaky c düwmesine basanymdan soň, CPU ulanyşym hakda maglumat berýän gaty gowy çykyş alýaryn.

Aşakda enjamyňyzda bar bolan beýleki ulgam çeşmeleri barada maglumat almak üçin peýdaly enjam bilen ulanyp boljak açarlar bar.

  • m - oryat
  • j - Faýl ulgamlary
  • d - Diskler
  • n - Tor
  • V - Wirtual ýat
  • r - Resurs
  • N - NFS
  • k - ýadro
  • t - Iň ýokary amallar
  • . - diňe meşgul diskler/prokatlar
  • U - Ulanyş

Linux ulgamyňyzda işleýän iň ýokary prosesleriň statistikasyny almak üçin klawiaturadaky t düwmesini basyň we maglumatlaryň görkezilmegine garaşyň.

Iň ýokary peýdaly zatlar bilen tanyşlar ýokardaky maglumatlary aňsatlyk bilen düşünerler we düşündirip bilerler. Linux ulgamyny dolandyrmak üçin täze bolsaňyz we öň hiç wagt iň ýokary peýdaly zady ulanmadyk bolsaňyz, terminalyňyzda aşakdaky buýrugy işlediň we öndürilen önümi ýokardaky bilen deňeşdirmäge synanyşyň. Meňzeş görünýärmi ýa-da şol bir çykyşmy?

# top

Nmon guraly bilen “t” düwmesini ulananymda, iň ýokary gözegçilik gözegçiligini ulanýan ýaly.

Käbir tor statistikasy barada näme aýdyp bilersiňiz? Klawiaturadaky n basyň.

Diskler barada maglumat almak üçin d düwmesini ulanyň.

Bu gural bilen ulanmak üçin örän möhüm açar, k , ulgamyňyzyň ýadrosynda käbir gysga maglumatlary görkezmek üçin ulanylýar.

Meniň üçin örän peýdaly açar, maşyn arhitekturasy, operasiýa ulgamynyň wersiýasy, Linux wersiýasy we CPU ýaly dürli çeşmeler barada maglumat bermek üçin ulanylýan r açarydyr. Aşakdaky skrinshotlara seredip, “r” düwmesiniň ähmiýeti barada düşünje alyp bilersiňiz.

Faýl ulgamlarynda statistika almak üçin klawiaturadaky j basyň.

Aboveokardaky skrinshotdan görnüşi ýaly, faýl ulgamynyň ululygy, ulanylýan ýer, boş ýer, faýl ulgamynyň görnüşi we gurnama nokady barada maglumat alýarys.

N açary NFS-de maglumatlary ýygnamaga we görkezmäge kömek edip biler.

Şu wagta çenli “Nmon” kömekçi enjamy bilen işlemek gaty aňsat boldy. Peýdalylyk hakda bilmeli başga-da köp zat bar we olaryň biri, maglumatlary ele almak re iniminde ulanyp bilersiňiz.

Maglumatlaryň ekranda görkezilmegini halamaýan bolsaňyz, aşakdaky buýruk bilen kiçijik nusga faýlyny aňsatlyk bilen alyp bilersiňiz.

# nmon -f -s13 -c 30

Aboveokardaky buýrugy ýerine ýetireniňizden soň, gural bilen işleýän wagtyňyz katalogyňyzda .nmon giňeltmesi bilen bir faýl alarsyňyz. -f görnüşi näme? Aşakda ýokardaky buýrukda ulanylýan wariantlaryň ýönekeý we gysga düşündirişi bar.

  • -f maglumatlaryň bir faýlda saklanmagyny we ekranda görkezilmezligini aňladýar.
  • -s13 her 13 sekuntda maglumat almak isleýändigiňizi aňladýar.
  • -c 30 otuz maglumat nokadyny ýa-da suraty isleýändigiňizi aňladýar.

Kollektoryň işini edip bilýän we ulanyja çuňňur statistika berip bilmeýän köp gural bar.

Netijede, Linux ulgamynyň dolandyryjysy üçin, esasanam buýruk setiri opsiýalary we buýruklary bilen tanyş bolmadyk adam üçin gaty peýdaly bir zat diýip bilerin.