Linux terminalynda arifmetikany etmegiň 5 peýdaly usuly

Bu makalada, Linux terminalynda arifmetikany ýerine ýetirmegiň dürli peýdaly usullaryny görkezeris. Bu makalanyň soňuna buýruk setirinde matematiki hasaplamalary amala aşyrmagyň esasy dürli amaly usullaryny öwrenersiňiz.

Başlalyň!

1. Baş gabygyny ulanmak

Linux CLI-de esasy matematikany amala aşyrmagyň ilkinji we aňsat usuly, goşa gabygyň ulanylmagydyr. Ine, üýtgeýänlerde saklanýan bahalary ulanýan käbir mysallarymyz:

$ ADD=$(( 1 + 2 ))
$ echo $ADD
$ MUL=$(( $ADD * 5 ))
$ echo $MUL
$ SUB=$(( $MUL - 5 ))
$ echo $SUB
$ DIV=$(( $SUB / 2 ))
$ echo $DIV
$ MOD=$(( $DIV % 2 ))
$ echo $MOD

2. expr buýrugyny ulanmak

Expr buýrugy aňlatmalara baha berýär we berlen aňlatmanyň bahasyny adaty çykyşda çap edýär. Simpleönekeý matematika etmek, deňeşdirmek, üýtgeýjiniň bahasyny ýokarlandyrmak we setiriň uzynlygyny tapmak üçin expr ulanmagyň dürli usullaryna serederis.

Aşakda expr buýrugyny ulanyp ýönekeý hasaplamalary amala aşyrmagyň käbir mysallary bar. Köp operatorlaryň gabyklar üçin gaçmalydygyny ýa-da sitata bermelidigini unutmaň, mysal üçin * operatory (aňlatmalar bilen deňeşdirilende has köp serederis).

$ expr 3 + 5
$ expr 15 % 3
$ expr 5 \* 3
$ expr 5 – 3
$ expr 20 / 4

Indiki, nädip deňeşdirmelidigini öwreneris. Haçan-da aňlatma ýalňyş diýip baha berse, expr 0 bahasyny çap eder, ýogsam 1 çap eder.

Geliň, käbir mysallara seredeliň:

$ expr 5 = 3
$ expr 5 = 5
$ expr 8 != 5
$ expr 8 \> 5
$ expr 8 \< 5
$ expr 8 \<= 5

Şeýle hem üýtgeýjiniň bahasyny ýokarlandyrmak üçin expr buýrugyny ulanyp bilersiňiz. Aşakdaky mysala göz aýlaň (edil şonuň ýaly üýtgeýjiniň bahasyny peseldip bilersiňiz).

$ NUM=$(( 1 + 2))
$ echo $NUM
$ NUM=$(expr $NUM + 2)
$ echo $NUM

Şeýle hem, setiriň uzynlygyny nädip tapmalydygyna seredeliň:

$ expr length "This is linux-console.net"

Esasanam ýokardaky operatorlaryň manysy barada has giňişleýin maglumat üçin expr man sahypasyna serediň:

$ man expr

3. bc buýrugyny ulanmak

bc (Basic Kalkulýator), ýönekeý ylmy ýa-da maliýe kalkulýatoryndan garaşýan ähli aýratynlyklaryňyzy üpjün edýän buýruk setiri. Floüzýän nokat matematikasy üçin aýratyn peýdaly.

“Bc” buýrugy gurulmadyk bolsa, ony ulanyp gurup bilersiňiz:

$ sudo apt install bc   #Debian/Ubuntu
$ sudo yum install bc   #RHEL/CentOS
$ sudo dnf install bc   #Fedora 22+

Gurlandan soň, ony argumentler arkaly interaktiw re modeimde ýa-da interaktiw däl işledip bilersiňiz - iki ýagdaýa-da serederis. Ony interaktiw işletmek üçin buýruk buýrugyna bc buýrugyny ýazyň we görkezilişi ýaly matematika bilen meşgullanmaga başlaň.

$ bc 

Aşakdaky mysallar buýruk setirinde bc-ni interaktiw däl ulanmagyň usullaryny görkezýär.

$ echo '3+5' | bc
$ echo '15 % 2' | bc
$ echo '15 / 2' | bc
$ echo '(6 * 2) - 5' | bc

-l baýdagy deslapky şkalada (onluk nokatdan soň sanlar) 20-e çenli ulanylýar:

$ echo '12/5 | bc'
$ echo '12/5 | bc -l'

4. Awk buýrugyny ulanmak

Awk, GNU/Linux-da iň görnükli tekst işleýiş programmalarynyň biridir. Goşmak, aýyrmak, köpeltmek, bölmek we modul arifmetiki operatorlaryny goldaýar. Floüzýän nokat matematikasyny etmek üçin hem peýdalydyr.

Görkezilişi ýaly esasy matematika üçin ulanyp bilersiňiz.

$ awk 'BEGIN { a = 6; b = 2; print "(a + b) = ", (a + b) }'
$ awk 'BEGIN { a = 6; b = 2; print "(a - b) = ", (a - b) }'
$ awk 'BEGIN { a = 6; b = 2; print "(a *  b) = ", (a * b) }'
$ awk 'BEGIN { a = 6; b = 2; print "(a / b) = ", (a / b) }'
$ awk 'BEGIN { a = 6; b = 2; print "(a % b) = ", (a % b) }'

Awk-a täze gelen bolsaňyz, ony öwrenmek bilen başlamak üçin doly gollanmalarymyz bar: Awk teksti gaýtadan işlemek guralyny öwreniň.

5. Faktor buýrugyny ulanmak

Faktor buýrugy bitewi sanlary esasy faktorlara bölmek üçin ulanylýar. Mysal üçin:

$ factor 10
$ factor 127
$ factor 222
$ factor 110  

Bu hemmesi! Bu makalada, Linux terminalynda arifmetikany etmegiň dürli peýdaly usullaryny düşündirdik. Aşakdaky seslenme formasy arkaly islendik sorag bermäge ýa-da bu makala barada pikirleriňizi paýlaşmaga arkaýyn boluň.