Linux-da GNU bc (Basic Kalkulýator) nädip ulanmaly

bc (Basic Kalkulýator), ýönekeý ylmy ýa-da maliýe kalkulýatoryndan garaşýan zatlaryňyzyň hemmesini hödürleýän buýruk setiridir. Jümleleriň interaktiw ýerine ýetirilmegi bilen özbaşdak takyk sanlary goldaýan we C programmirleme diline meňzeş sintaksis bar.

Adatça matematiki skript dili ýa-da bu makalada düşündirilişi ýaly interaktiw matematiki gabyk hökmünde ulanylyp bilner.

Ulgamyňyzda bc ýok bolsa, paýlanyşyňyz üçin paket dolandyryjysyny ulanyp gurnap bilersiňiz:

$ sudo apt install bc	#Debian/Ubuntu
$ sudo yum install bc	#RHEL/CentOS
$ sudo dnf install bc	#Fedora 22+

Interaktiw re inimde bc açmak üçin buýruk buýrugyna bc buýrugyny ýazyň we aňlatmalaryňyzy hasaplamaga başlaň.

$ bc
bc 1.06.95
Copyright 1991-1994, 1997, 1998, 2000, 2004, 2006 Free Software Foundation, Inc.
This is free software with ABSOLUTELY NO WARRANTY.
For details type `warranty'. 

10 + 5
15

1000 / 5
200

(2 + 4) * 2
12

“Bc” özbaşdak takyklyk bilen işläp bilýän bolsa-da, aslynda onluk nokatdan soň nol sanlara gabat gelmeýär, mysal üçin aşakdaky çykyşda görkezilişi ýaly 3/5 netijesi 0-a ýetýär.

$ bc
bc 1.06.95
Copyright 1991-1994, 1997, 1998, 2000, 2004, 2006 Free Software Foundation, Inc.
This is free software with ABSOLUTELY NO WARRANTY.
For details type `warranty'. 

3 / 5
0

-l baýdagyny ulanyp, deslapky şkalany (onluk nokatdan soň sanlar) 20-e bellemek we adaty matematika kitaphanasyny hem kesgitlemek üçin ulanyp bilersiňiz. Indi öňki aňlatmany ýene bir gezek işlediň.

$ bc -l
bc 1.06.95
Copyright 1991-1994, 1997, 1998, 2000, 2004, 2006 Free Software Foundation, Inc.
This is free software with ABSOLUTELY NO WARRANTY.
For details type `warranty'. 

3 / 5
.60000000000000000000

5 / 7
.71428571428571428571

Alterna-da bolmasa, görkezilişi ýaly bc açylandan soň masştabyny kesgitläp bilersiňiz.

$ bc
bc 1.06.95
Copyright 1991-1994, 1997, 1998, 2000, 2004, 2006 Free Software Foundation, Inc.
This is free software with ABSOLUTELY NO WARRANTY.
For details type `warranty'. 

scale=0; 8%5
3

scale=1; 8%5
0

scale=20; 8%5
0

scale=20; 8%11
.00000000000000000008

Şeýle hem, umumy gabyklar üçin aşakdaky buýrugy ulanyp bilersiňiz, mysal üçin bash, ksh, csh, görkezilişi ýaly bc-e argumentleri geçirmek üçin.

$ bc -l <<< "2*6/5"

2.40000000000000000000

Bc-ni interaktiw däl ulanmagyň usullaryna seredeliň, bu gabyk skriptleri üçin hem peýdaly.

$ echo '4/2' | bc
$ echo 'scale=3; 5/4' | bc
$ ans=$(echo "scale=3; 4 * 5/2;" | bc)
$ echo $ans

POSIX bc dilini takyk işlemek üçin -s baýdagyny ulanyň we POSIX bc giňeltmek üçin duýduryşlary işlediň, görkezilişi ýaly -w opsiýasyny ulanyň.

$ bc -s
$ bc -w

Has giňişleýin maglumat üçin bc adam sahypasyna serediň.

$ man bc

Bularyň hemmesi häzirlikçe! bc (Basic Kalkulýator), ýönekeý ylmy ýa-da maliýe kalkulýatoryndan garaşýan zatlaryňyzyň hemmesini hödürleýän buýruk setiridir. Soraglaryňyz bar bolsa, aşakdaky teswirler bölüminiň üsti bilen bize ýüz tutuň.