LFCA: Linux-da esasy faýl dolandyryş buýruklaryny öwreniň - 2-nji bölüm

Bu makala LFCA seriýasynyň 2-nji bölümi, bu bölümde Linux faýl ulgamy barada düşündireris we LFCA kepilnama synagy üçin zerur bolan esasy faýl dolandyryş buýruklaryny ýaparys.

Linux-da işe başlanyňyzda faýllar we kataloglar bilen aragatnaşyk saklamak üçin ep-esli wagt sarp edersiňiz. Kataloglar bukjalar diýlip hem atlandyrylýar we iýerarhiki gurluşda tertipleşdirilýär.

Linux operasiýa ulgamynda her bir gurama faýl hökmünde kabul edilýär. Aslynda, Linux töwereklerinde meşhur bir jümle bar: Hemme zat Linux-da bir faýl. Bu diňe artykmaçlyk we hakyky manyda Linux-daky faýllaryň köpüsi simwoliki baglanyşyklary, blokirleme faýllaryny we ş.m. öz içine alýan ýörite faýllardyr.

Linux faýl ulgamyna syn

Geliň, biraz wagt alalyň we esasy faýl görnüşlerine syn edeliň:

Bular iň köp ýaýran faýl görnüşleri. Adaty faýllarda adam okalýan tekst, programma görkezmeleri we ASCII nyşanlary bar.

Adaty faýllara mysallar:

  • pleönekeý tekst faýllary, pdf faýllary
  • Surat, aýdym-saz we wideo faýllary ýaly multimediýa faýllary
  • Ikilik faýllar
  • Ziplenen ýa-da gysylan faýllar

We başga-da köp zat.

Bular oturdylan göwrümler, printerler, CD diskler we islendik I/O) giriş we çykyş enjamy ýaly fiziki enjamlary görkezýän faýllar.

Katalog, adaty we ýörite faýllary kök (/) katalogyndan başlap iýerarhiki tertipde saklaýan ýörite faýl görnüşidir. Katalog, Windows operasiýa ulgamyndaky bukjanyň ekwiwalentidir. Kataloglar, mkdir buýrugy bilen döredilýär, katalogy ýasamak üçin gysga, bu gollanmada soň görşümiz ýaly.

Linux iýerarhiýa gurluşy kök katalogdan başlaýar we görkezilişi ýaly beýleki kataloglara çykýar:

Geliň, her bir kataloga we ulanylyşyna düşüneliň.

  • /kök katalogy kök ulanyjy üçin baş katalogdyr.
  • /dev bukjasynda/dev/sda.
    • ýaly enjam faýllary bar
  • Statiki boot faýllary/boot katalogynda ýerleşýär.
  • Goýmalar we ulanyjy hyzmatlary/usr katalogynda tapylýar.
  • /var bukjasynda dürli ulgam programmalarynyň gündelik faýllary bar.
  • systemhli ulgam konfigurasiýa faýllary/etc katalogynda saklanýar.
  • /home katalogy, ulanyjy bukjalarynyň ýerleşýän ýeri. Bularyň arasynda iş stoly, resminamalar, ýüklemeler, aýdym-saz, köpçülik we wideolar bar.
  • Goşmaça programma paketleri üçin/opt katalogynda barlaň.
  • /media katalogy USB diskleri ýaly aýrylýan enjamlar üçin faýllary saklaýar.
  • /mnt katalogynda CD-ROM ýaly enjamlary gurnamak üçin wagtlaýyn gurnama nokatlary hökmünde işleýän kiçi bukjalar bar.
  • /proc katalogy, häzirki işleýän amallar barada maglumatlary saklaýan wirtual faýl ulgamy. Ulgam ýüklenende döredilen we ýapylanda ýok edilen geň faýl ulgamy.
  • /bin bukjasynda ulanyjy buýrugy ikilik faýllary bar.
  • /lib bukjasy umumy kitaphananyň suratlaryny we ýadro modullaryny saklaýar.

Linux faýl dolandyryş buýruklary

Buýruklary ýerine ýetirjek terminalyňyz bilen täsirleşmek üçin ep-esli wagt sarp edersiňiz. Buýruklary ýerine ýetirmek, Linux ulgamy bilen täsirleşmegiň iň ileri tutulýan usulydyr, sebäbi grafiki displeý elementlerini ulanmak bilen deňeşdirilende ulgamyň üstünden doly gözegçilik edýär.

Bu sapak we geljekki sapaklar üçin terminalda buýruklary işlederis. Ubuntu OS ulanýarys we terminaly işe girizmek üçin klawiatura gysga ýoluny CTRL + ALT + T ulanýarys.

Indi ulgamyňyzdaky faýllaryňyzy döretmäge we dolandyrmaga kömek etjek esasy faýl dolandyryş buýruklaryny öwreneliň.

pwd, çap iş katalogy üçin gysga, häzirki iş katalogyny iň ýokarky kök katalogy (/) -dan başlap iýerarhiki tertipde çap edýän buýrukdyr.

Häzirki işleýän katalogyňyzy barlamak üçin, görkezilişi ýaly pwd buýrugyny çagyryň.

$ pwd

Çykyş, öý katalogymyzdadygyny görkezýär, mutlak ýa-da doly ýol/home/tecmint.

Kataloglary üýtgetmek ýa-da gezmek üçin, katalogy üýtgetmek üçin gysga bolan cd buýrugyny ulanyň.

Mysal üçin,/var/log faýl ýoluna geçmek üçin buýrugy işlediň:

$ cd /var/log

Kataloga çykmak üçin ahyrynda iki nokat ýa-da döwür goşuň.

$ cd ..

Öý katalogyna dolanmak üçin hiç hili argumentsiz cd buýrugyny işlediň.

$ cd

ÜNS BERI current: Häzirki bukjanyňyzdaky bir bukja ýa-da bukja geçmek üçin, öňdäki çyzgy (/) ulanmaň, diňe katalogyň adyny ýazyň.

Mysal üçin, süklemeler katalogyna geçmek üçin işlediň:

$ cd Downloads

Ls buýrugy, bar bolan faýllary ýa-da bukjalary sanawda görkezmek üçin ulanylýan buýruk. Mysal üçin, baş katalogdaky ähli mazmuny sanamak üçin buýrugy işlederis.

$ ls

Çykyşdan, iki tekst faýlymyzyň we sekiz bukjanyň bardygyny görüp bileris, adatça sistema guranyňyzdan we gireniňizden soň adaty ýagdaýda döredilýär.

Has giňişleýin maglumat üçin görkezilişi ýaly -lh baýdagyny goşuň. -l opsiýasy uzyn sanawy aňladýar we faýl rugsatlary, ulanyjy, topar, faýl ölçegi we döredilen senesi ýaly goşmaça maglumatlary çap edýär. -h baýdagy faýly ýa-da katalog ululygyny adam tarapyndan okalýan formatda çap edýär.

$ ls -lh

Gizlin faýllary sanamak üçin -a baýdagyny goşuň.

$ ls -la

Bu, görkezilişi ýaly (.) döwür belgisi bilen başlaýan gizlin faýllary görkezýär.

.ssh
.config
.local

Duýgurlyk buýrugy Linux ulgamynda ýönekeý faýllary döretmek üçin ulanylýar. Faýl döretmek üçin sintaksis ulanyň:

$ touch filename

Mysal üçin, file1.txt faýly döretmek üçin buýrugy işlediň:

$ touch file1.txt

Faýlyň döredilendigini tassyklamak üçin ls buýrugyny çagyryň.

$ ls

Faýlyň mazmunyny görmek üçin pişik buýrugyny aşakdaky ýaly ulanyň:

$ cat filename

Mv buýrugy gaty köp taraply buýruk. Ulanylyşyna baglylykda bir faýlyň adyny üýtgedip ýa-da bir ýerden başga ýere geçirip biler.

Faýly geçirmek üçin aşakdaky sintaksis ulanyň:

$ mv filename /path/to/destination/

Mysal üçin, bir faýly häzirki katalogdan Public/docs katalogyna geçirmek üçin buýrugy işlediň:

$ mv file1.txt Public/docs

Ativea-da bolmasa, görkezilen sintaksis ulanyp, bir faýly başga bir ýerden häzirki katalogyňyza geçirip bilersiňiz. Buýrugyň soňundaky döwür belgisine üns beriň. Bu bu ýeri aňladýar ”.

$ mv /path/to/file .

Indi tersini ederis. Faýly köpçülige/docs ýolundan görkezilişi ýaly häzirki kataloga göçüreris.

$ mv Public/docs/file1.txt .

Faýlyň adyny üýtgetmek üçin görkezilen sintaksisden peýdalanyň. Buýruk asyl faýlyň adyny aýyrýar we ikinji argumenti täze faýl ady hökmünde belleýär.

$ mv filename1 filename2

Mysal üçin, file1.txt adyny file2.txt diýip üýtgetmek buýrugy işlediň:

$ mv file1.txt  file2.txt

Mundan başga-da, niýetlenen bukjany we başga bir faýl adyny görkezip, şol bir wagtyň özünde faýlyň adyny üýtgedip bilersiňiz.

Mysal üçin, file1.txt-i köpçülige/resminamalara geçirmek we file2.txt adyny üýtgetmek buýrugy işlediň:

$ mv file1.txt Public/docs/file2.txt

Göçürmek üçin gysga bolan cp buýrugy, bir faýly bir ýerden beýlekisine göçürýär. Hereket buýrugyndan tapawutlylykda, cp buýrugy asyl faýly häzirki ýerinde saklaýar we başga bir katalogda göçürme nusgasyny edýär.

Faýly göçürmek üçin sintaksis aşakda görkezilýär.

$ cp /file/path /destination/path

Mysal üçin, file1.txt faýlyny häzirki katalogdan Public/docs/katalogyna göçürmek üçin buýruk beriň:

$ cp file1.txt  Public/docs/

Katalogy göçürmek üçin, ähli mazmuny goşmak bilen katalogy yzygiderli göçürmek üçin -R opsiýasyny ulanyň. Talyplar atly başga bir katalog döretdik. Bu bukjany mazmuny bilen birlikde Public/docs/path-a göçürmek üçin buýrugy işlediň:

$ cp -R tutorials Public/docs/

Gollanmalar katalogyny nädip döredendigimiz hakda pikir eden bolmagyňyz mümkin. Bu gaty ýönekeý. Täze katalog döretmek üçin mkdir (katalog ýasamak) buýrugyny aşakdaky ýaly ulanyň:

$ mkdir directory_name

Görkezilişi ýaly taslamalar atly başga bir katalog döredeliň:

$ mkdir projects

Başga bir bukjanyň içinde katalog döretmek üçin -p baýdagyny ulanyň. Aşakdaky buýruk, taslamalar katalogy bolan esasy katalogyň içinde linux katalogynyň içindäki esasy katalogy döredýär.

$ mkdir -p projects/linux/fundamentals

Rmdir buýrugy boş bukjany pozýar. Mysal üçin, okuw gollanmalaryny ýok etmek ýa-da aýyrmak üçin buýrugy işlediň:

$ rmdir tutorials

Boş däl katalogy aýyrjak bolsaňyz, görkezilişi ýaly säwlik habaryny alarsyňyz.

$ rmdir projects

Rm (aýyrmak) buýrugy faýly pozmak üçin ulanylýar. Sintaksis gaty gönümel:

$ rm filename

Mysal üçin, file1.txt faýlyny pozmak üçin buýrugy işlediň:

$ rm file1.txt

Mundan başga-da, -R opsiýasyny ulanyp, katalogy yzygiderli aýyryp ýa-da pozup bilersiňiz. Bu boş ýa-da boş däl katalog bolup biler.

$ rm -R directory_name

Mysal üçin, taslamalar katalogyny pozmak üçin buýrugy işlediň:

$ rm -R projects

Käwagt, belli bir faýlyň ýerleşýän ýerini gözlemek isläp bilersiňiz. Muny tapmak ýa-da tapmak buýruklaryny ulanyp aňsatlyk bilen edip bilersiňiz.

Tapmak buýrugy belli bir ýerde faýl gözleýär we iki argument alýar: gözleg ýoly ýa-da katalog we gözlenmeli faýl.

Sintaksis görkezilişi ýaly

$ find /path/to/search -name filename

Mysal üçin, baş katalogda file1.txt atly faýly gözlemek üçin işlediň:

$ find /home/tecmint -name file1.txt

“Find” buýrugy, edil tapmak buýrugy ýaly, faýl gözlemekde şol bir rol oýnaýar, ýöne görkezilişi ýaly diňe bir argument alýar.

$ locate filename

Mysal üçin;

$ locate file1.txt

“Late” buýrugy ulgamdaky ähli mümkin bolan faýllaryň we kataloglaryň maglumat bazasyny ulanyp gözleýär.

ÜNS BERI .: Lateerleşiş buýrugy tapmak buýrugyndan has çalt. Şeýle-de bolsa, tapmak buýrugy has güýçlidir we tapmak islenýän netijeleri bermeýän ýagdaýlarda işleýär.

Bu! Bu mowzukda, Linux ulgamynda faýllary we kataloglary döretmekde we dolandyrmakda size nou-hau berjek esasy faýl dolandyryş buýruklaryny açdyk.