13 Açyk çeşme LightWeight iş stoly gurşawy, 2015-nji ýylda açdym

Açyk çeşme sözüni Linux (şol wagtky Unix operasiýa ulgamynyň mirasdüşeri) girizilmegi bilen birlikde döreden Linux jemgyýetine degişli edip bolar. “Linux” -yň özi diňe bir ýadro hökmünde döredilen hem bolsa, açyk çeşmeli tebigaty onuň ösüşine goşant goşmak üçin dünýädäki ägirt uly jemgyýeti özüne çekdi.

Bu dünýäde rewolýusiýa döretdi we köp adamlar we jemgyýetler Unix-iň ornuny tutup biljek doly operasiýa ulgamyna öwrülmäge goşant goşup başladylar. Soň bolsa, işjeň ösüşiň yzygiderli depginde dowam etmegi bilen yza gaýdyp gelmedi.

Bu Linux-ny esasy ýadrosy hökmünde ulanýan Debian, Ubuntu, Fedora, CentOS, OpenSUSE, Red Hat, Arch, Linux Mint we ş.m. ýaly paýlamalaryň girizilmegine sebäp boldy.

Täze başlanlar üçin iň oňat Linux paýlamalary
10 Linux paýlanyşy we olaryň maksatly ulanyjylary
Önümçilik üçin iň oňat 10 Linux serwer paýlanyşy

Munuň bilen iş stolunyň daşky gurşawy girizildi. Bu iş stoly gurşawy takyk we onuň roly näme?

Linux paýlanyşynyň esasy maksady, ulanyjylara Linux OS mümkinçiliklerinden peýdalanmak. Munuň üçin ulanyjynyň talaplaryna ýadro tarapyndan aňsatlyk bilen düşünilmegi we gaýtadan işlenmegi üçin köpri bolup biljek interfeýs gerek.

Stol gurşawy edil şuny edýär. Ulanyja, ýönekeý görnüşde ýalaňaç ýadrosy hödürleýän grafiki interfeýs. Şeýlelik bilen, iş stoly gurşawy ulanyja ajaýyp we göze dürtülip duran ýadrosyň ähli esasy funksiýalaryny hödürleýär.

Iş stoly gurşawyny düzýän komponentlere brauzer, displeý dolandyryjysy we esasy operasiýa ulgamynda pikir edip boljak beýleki programma üpjünçiligi programma üpjünçiligi we kömekçi enjamlar girýär.

[Şeýle hem halamagyňyz mümkin: Timehli döwürdäki iň oňat we iň meşhur Linux iş stoly gurşawy]

Şeýlelik bilen Linux paýlamalarynyň esasy iki bölegi ýadro we iş stoly gurşawydyr. Aşakda aýratynlyklary we öndürijiligi sebäpli deslapky iş gurşawy etmek üçin paýlamalary özüne çeken ýeňil iş stoly gurşawy agzalýar.

1. Xfce

Xfce, C-de işlenip düzülen Unix ýaly ulgamlar üçin açyk çeşme iş stoly gurşawydyr Çalt we ýeňil bolansoň, köne iş stollarynda-da CPU we Memory kynlaşdyrar.

Doly iş stoly gurşawyny düzmek üçin birleşýän aýratyn gurluşly böleklerden durýar.

Xfce-iň käbir böleklerine şular girýär:

Xfwm: Kompozisiýa penjire dolandyryjysy.
Thunar: Nautilusa meňzeýän, ýöne has täsirli we şonuň üçin çalt faýl dolandyryjysy.
Orage: Xfce üçin deslapky senenama programmasy.
Mousepad: Ilki bilen “Leafpad” -dan çykan, ýöne indi işjeň ösdürilip, noldan saklanýan faýl redaktory.
Parole: Xfce üçin öndürilen Gstreamer çarçuwasyna esaslanýan media pleýer.
Xfburn: Xfce üçin CD/DVD ot ýakýan.

2. LXDE

LXDE, C (GTK +) we C ++ (Qt) ulanyp işlenip düzülen Unix ýaly ulgamlar üçin ýene bir meşhur iş stoly gurşawy bolan ýeňil X11 iş stoly gurşawyny aňladýar.

Iş stoly gurşawy üçin saýlamagyňyzyň iň uly artykmaçlygy, iň meşhur iş stoly gurşawyndan has pes ýadyň sarp edilmegi, ýagny GNOME, KDE we Xfce. GPL we LGPL ygtyýarly kodlaryň ikisini hem öz içine alýar.

LXDE-ni düzýän komponentler:

LXDM - Ekran dolandyryjysy.
LXMusic - XMMS2 üçin esasy saz pleýer.
Leafpad - LXDE üçin deslapky tekst redaktory.
Açyk guty - Penjire dolandyryjysy.
LXTask - Bellenen meseleler dolandyryjysy.
PC adam faýl dolandyryjysy - Bellenen faýl dolandyryjysy we iş stoly metafora üpjün edijisi.

LXDE, beýlekiler bilen bir hatarda Lubuntu, Knoppix, LXLE Linux, Artix we Peppermint Linux OS ýaly köp paýlanyş üçin deslapky iş gurşawydyr.

3. GNOME 3

GNOME GNU Network Object Model-iň gysgaldylan görnüşi we bütinleý erkin we açyk çeşme gurallaryndan düzülen iş stoly gurşawydyr. C, C ++, Python, Vala we Javascript-de ýazylan GNOME, meýletinçilerden we iň uly goşant goşanlardan ybarat bolan GNOME taslamasynyň bir bölegidir.

GNOME häzirki wagtda işjeň işleýär, iň soňky durnukly goýberilişi GNOME 40. GNOME X Windows ulgamynda we GNOME 3.10-dan bäri Waylandda işleýär.

GNOME 40, Mutteriň ýerine Metacity-a üýtgedilýän deslapky penjire menejerinden başlap köp zady çalyşdy, meseläni üýtgetmek “Syn” atly ýörite sebite degişlidi, has gowy ulanyjy tejribesini üpjün etmek üçin GNOME ýadro programmalary hem täzeden işlenip düzüldi.

GNOME-iň düzüm bölekleri:

Metacity - Bellenen penjire dolandyryjysy.
Nautilus - Bellenen faýl dolandyryjysy.
gedit - Bellenen tekst redaktory.
GNOME-iň gözi - Bellenen surat görkeziji.
GNOME Wideo - Bellenen wideo pleýer.
Epiphany - Web brauzeri.

4. MATE

MATE, Unix ýaly ulgamlar üçin başga bir iş stoly gurşawy. Gelip çykyşyny GNOME 2-iň gözegçiliksiz kod bazasyndan tapýar. C, C ++ we Python-da işlenip düzüldi we GNU GPL kodunyň käbir bölekleri bilen birnäçe ygtyýarnama bilen ygtyýarlandyryldy, beýleki bölegi LGPL-de.

“MATE” ady başga bir iş stoly gurşawy bolan GNOME 3-den tapawutlandyrmak üçin surata düşdi. Ondan öň GNOME 2-iň bir bölegi bolan GNOME başlangyç programmalaryndan we noldan işlenip düzülen beýleki programmalardan ybarat.

MATE iş stoly gurşawyny düzýän komponentler:

Caja - deslapky faýl dolandyryjysy.
Pluma - deslapky tekst redaktory.
Marko - penjire dolandyryjysy.
Atril - Resminamalary görýän.
MATE gözi - Surat görýän.

Çykan gününden başlap, Linux Mint, Sabayon Linux, Fedora we ş.m. üçin deslapky iş stoly gurşawy boldy. Mundan başga-da, Ubuntu, Arch, Debian, Gentoo, PC Linux OS we ş.m. ýaly birnäçe ammarda bar. bu, Ubuntu MATE-a asyl Ubuntu tagam statusy berildi.

5. KDE plazma 5

KDE Plazma 5, Linux ulgamlary üçin döredilen KDE iş stoly gurşawynyň bäşinji nesli. Ösüşinden bäri QML-a göçürildi, enjamyň tizlenmegi üçin OpenGL ulanyp, CPU-nyň pes ulanylmagyna we arzan ulgamlarda-da has gowy işlemegine sebäp bolýar.

Kodunyň köp bölegi GNU LGPL astynda goýberildi. Plazma 5, Wayland-a geljekde goldaw bermek bilen X Window ulgamyny ulanýar. Fedora, Kubuntu we openSUSE Tumbleweed ýaly köp Linux paýlanyşynda Plazma 4-ni üstünlikli çalyşdy.

Plazma 5, HiDPI üçin gowulaşan goldaw berýär, Qt5-e göçmek bilen birlikde, CPU-ny has çaltlaşdyrýan GPU-nyň intensiw grafiki görnüşini talap edýär. Bu plazmadan başga-da, “Breeze” atly täze başlangyç tema bar.

KDE Plazma 5-i düzýän komponentler:

Kwin - Bellenen penjire dolandyryjysy.
Delfin - Faýl dolandyryjysy.
Kwrite/KATE - Bellenen tekst redaktory.
Greenview - Bellenen surat görkeziji.
Dragon Player - Bellenen wideo pleýer.

KDE jemgyýeti, şeýle hem, “Plazma mobile” -ny smartfonlar üçin “Plazma” görnüşi hökmünde hödürledi. “Plazma mobile” “Wayland” -da işleýär we “Ubuntu touch” we ahyrsoňy “Android” programmalary bilen utgaşýar. Iň soňky interfeýsi Nexus 5-iň işleýän prototipi bilen 2015-nji ýylyň iýul aýynda çykdy.

[Şeýle hem halap bilersiňiz: Ubuntu, Linux Mint, Fedora we OpenSUSE-de KDE plazmasyny nädip gurmaly]

6. Darçyn

GNOME-den gelip çykýan başga bir iş stoly gurşawy, C, JavaScript we Python-da işlenip düzülen we GPLv2 astynda goýberilen Darçyn. Darçyn başda GNOME gabygynyň çeňňegi hökmünde başlandy, Mint döredijiler tarapyndan Linux Mint üçin iş stoly gurşawyny üpjün etmek maksady bilen başlandy, ýöne GNOME-den tapawutly GUI sebäpli köp GNOME programmalary bu Daşky gurşawa laýyk ýazyldy.

Darçyn taslamasy 2011-nji ýylda iň soňky durnukly çykarylmagy bilen şu ýylyň ýanwar aýynda başlandy. Wagtyň geçmegi bilen Darçynyň özi garaşsyz taslama öwrüldi we hatda munuň üçin GNOME gurnamagy hem talap etmeýär. Beýleki kämilleşdirişler gyrada ekiş, öndürijiligi gowulandyrmak, gyralary bejermek we ş.m.

Bu gurşawy emele getirýän komponentler:

Muffin - Bellenen penjire dolandyryjysy.
Nemo - Bellenen faýl dolandyryjysy.
gedit - Bellenen tekst redaktory.
GNOME gözi - Adaty surat görüji.
totem - Bellenen wideo pleýer.

7. Maglumat

Diňe E diýlip hem bilinýän aň-bilim, geçen ýyl iň soňky çykan E24 0.24.2 bilen işjeň işlenip düzülýän X Window ulgamy üçin birleşdiriji penjire menejeri.

EFL (Enlightenment Foundation Kitaphanalary) ulanyp, diňe C görnüşinde işlenip düzüldi we BSD Ygtyýarnamalary esasynda goýberildi. Onuň hödürleýän iň uly artykmaçlygy, GNOME we KDE üçin ýazylan programmalar bilen bilelikde ulanylmagydyr. EFL bilen bilelikde ulanylanda, doly iş stoly gurşawy hökmünde ýüze çykýar.

Bu aň-bilim iş stoly gurşawyny düzýän komponentler:

Aňlatma - Bellenen penjire dolandyryjysy we faýl dolandyryjysy.
Ecrire - Bellenen tekst redaktory.
Efoto - Surat görüji.
Gahar - Wideo pleýer.
Tirsek - Bellenen brauzer.

8. Deepin

Öň “Hiweed Linux” diýlip atlandyrylýan Deepin, “Integin” iş stoly gurşawyny ulanýan Ubuntu esasly Linux paýlanyşydyr. Ilkibaşda 2014-nji ýylda Wuhan Deepin Technology Co tarapyndan işlenip düzüldi we iň soňky durnukly çykaryşy şu ýylyň maý aýynda boldy.

Onuň köp bölegi GPL-e çykýar. “Deepin” iş stoly gurşawy, başda GNOME-e meňzeýän hem bolsa, köp düzülip bilinýän aýratynlyklaryň aýrylmagy sebäpli GNOME 3 çykandan soň ondan aýryldy. Ondan soň has köp aýratynlyk üçin JavaScript-i ulanmak bilen HTML5 we Webkit ulanyp, çuňluk noldan guruldy.

Bu iş stoly gurşawyny düzýän komponentler:

Deepin-wm - Bellenen penjire dolandyryjysy.
Nautilus - Bellenen faýl dolandyryjysy.
Gedit - Bellenen tekst faýl redaktory.
GNOME gözi - Surat görýän.
Deepin-film - Bellenen wideo pleýer.

9. LXQT

Diagrammalardaky başga bir ýeňil we ýönekeý iş stoly gurşawy, LXQT LXDE-den bir ädim öňe geçýär we LXDE (GTK 2 esasly) we Razor-qt (gowy pikirlenipdi, ýöne ajaýyp iş stoly gurşawy hökmünde üstünlikli ýüze çykyp bilmedi) birleşdirýär.

LXQT, esasan, GNU GPL 2.0+ we 2.1+ astynda çykan GTK we Qt iň meşhur iki GUI gurşawynyň birleşmegidir. LXQT Ubuntu, Arch, Fedora, OpenSUSE, Mandriva, Mageia, Chakra, Gentoo we ş.m. ýaly dürli Linux paýlamalary üçin elýeterlidir.

LXQT iş stoly gurşawyny düzýän komponentler:

Açyk guty - Bellenen penjire dolandyryjysy.
PCManFM-Qt - Bellenen faýl dolandyryjysy.
JuffED - Bellenen tekst redaktory.
LXImage-Qt - Bellenen surat görkeziji.
SMPlayer - Bellenen wideo pleýer.

10. Pantheon - başlangyç OS

Pantheon iş stoly gurşawy, bu iş stoly gurşawyny tanatmagyň çeşmesi bolan başlangyç OS bilen tanyşdyryldy. Python we GTK3 ulanyp, noldan ýazylýar. Synçylaryň köpüsi, Mac OS-daky adaty ýerleşişi sebäpli bu iş stoly gurşawynyň\Mac Clone bolandygyny öňe sürýärler.

Onuň barha artýan meşhurlygy, ýönekeýligi we nepisligi sebäpli. Programma işledijisi haýran galdyryjy ýönekeý we şonuň üçin çalt. Bu gurşawy ösdürenimizde ýatda saklan esasy ýörelgeler:\Netije,\konfigurasiýadan gaça durmak we\minimal resminamalar.

Bu iş stoly gurşawyny düzýän komponentler:

Gala - Bellenen penjire dolandyryjysy.
Pantheon faýllary - Bellenen faýl dolandyryjysy.
Dyzamak - Bellenen tekst redaktory.
Shotwell - Bellenen surat görkeziji.
GNOME wideolary - Bellenen wideo pleýer.
Midori - Bellenen web brauzeri.

11. Umumy iş stoly gurşawy

CDE ýa-da umumy iş stoly gurşawy, Unix we OpenVMS esasly ulgamlar üçin iş stoly gurşawydyr we hatda täjirçilik Unix iş stansiýalary bilen baglanyşykly nusgawy Unix Desktop gurşawydyr.

1993-nji ýyldan bäri işjeň ösüşe eýe bolup, iň soňky durnukly çykarylyşy geçen ýyl 2020-nji ýylyň ýanwarynda bolupdy. 2012-nji ýylyň awgust aýynda mugt programma üpjünçiligi hökmünde çykandan bäri Linux we BSD önümlerine göçürildi. CDE-iň başlangyç ösüşi, umumy açyk programma üpjünçiligi gurşawy (COSE) ady bilen çykan HP, IBM, Sunsoft we USL-iň bilelikdäki tagallasy boldy.

HP çykandan bäri, Unix ulgamlary üçin deslapky iş stoly gurşawy hökmünde yglan etdi we KDE, GNOME ýaly gurşawlar ösüp başlanda 2000-nji ýyla çenli de-fakto standarty bolup galdy. 2012-nji ýylyň awgust aýynda deslapky kody Sourceforge-de elýeterli edilmegi bilen doly açyk boldy.

12. Penjire ýasaýjy

Window Maker açyk çeşme we mugt X11 penjire menejeri, başda özbaşdak işläp bilse-de, GNUstep iş stoly gurşawy üçin integrasiýa goldawyny hödürlemegi maksat edinýär. “Window Maker” ýeňil we ýanýan çalt, ýokary düzülip bilinýän, interfeýsi ulanmak aňsat, klawiatura gysga ýollary, dokalýan programmalar we işjeň jemgyýet.

13. Şeker

Çagalar üçin interaktiw okuw üçin başlangyç hökmünde işlenip düzülen Şeker, suratlardaky başga bir erkin we açyk iş stoly gurşawydyr. Python we GTK-da işlenip düzülen şeker, 2006-njy ýylyň maý aýynda Sugar Labs tarapyndan Çaga üçin bir noutbuk (OLPC) taslamasynyň bir bölegi hökmünde işlenip düzüldi.

OLPC XO-1 ulgamlarynyň deslapky interfeýsi bolup, soňraky wersiýalarynda Şeker ýa-da GNOME görnüşini üpjün edýärdi. 25 dürli dilde işlenip düzüldi we GNU GPL-iň çäginde iň soňky çykarylyşy 2020-nji ýylyň dekabrynda 0.118 boldy.

Käbir aýratynlyklary dizaýnda giň ýönekeýligi, esasy Linux paýlaýjylarynda elýeterli bolany üçin platforma tebigatyny öz içine alýar, şeýle hem Windows, Mac OS we ş.m. gurnap bolýar, üýtgetmek aňsat, Python-da tejribesi bolan islendik adam onuň ösüşine goşup biler. ýetmezçiligi, öndürijilige alyp barýan köpsanly işleri edip bilmezligi peselýär.

Şeker iş stoly gurşawyny düzýän komponentler:

Çaltlyk - Bellenen penjire dolandyryjysy.
Şeker Journalurnaly - Bellenen faýl dolandyryjysy.
Writeaz - Bellenen tekst redaktory.
Şeker-işjeňlik-surat görkeziji - Bellenen surat görkeziji.
şeker-işjeňlik-jukebox - Bellenen wideo pleýer.

Bular açyk çeşmeli ýeňil Linux iş stoly gurşawydy. Bu sanawa goşmak üçin maslahat bermek isleýän başga bir pikiriňiz bar bolsa, teswirlerde bize aýdyň we biz ony sanawymyzda şu ýere goşarys.