LINUX ÜÇIN BAŞLANMAK - Linux-dan birnäçe minutda öwrenip başlaň

Salam doslar,

TecMint tarapyndan döredilen “LINUX ÜÇIN BEGINNER GUIDEUNY” atly aýratyn neşirine hoş geldiňiz, bu okuw moduly Linux okuw prosesine girmek we şu günki IT guramalarynda iň gowy işleri etmek isleýänler üçin ýörite taýýarlanyldy we düzüldi. Bu okuw programmasy, Linux-da uly üstünlik gazanmaga kömek etjek Linux-a doly girelgesi bolan senagat gurşawynyň talaplaryna laýyklykda döredilýär.

Linux buýruklaryna we wyklýuçatellerine, skriptlerine, hyzmatlaryna we amaly programmalaryna, giriş gözegçiligi, prosese gözegçilik, ulanyjy dolandyryşy, maglumat bazasyny dolandyrmak, web hyzmatlary we ş.m. aýratyn ähmiýet berdik, Linux buýruk setiri müňlerçe buýruk berse-de, diňe birnäçe Gündelik Linux meselesini ýerine ýetirmegi öwrenmeli esasy buýruklar.

Studentshli okuwçylar kompýuterlere azajyk düşünmeli we täze tehnologiýany öwrenmek höwesi bolmaly.

Bu okuw programmasy häzirki wagtda Red Hat Enterprise Linux, CentOS, Debian, Ubuntu we ş.m. ýaly Linux paýlamalarynyň soňky neşirlerinde goldanýar.

Okuwyň maksatlary

  1. Linux ýükleme prosesi
  2. Linux faýl ulgamynyň iýerarhiýasy
  3. CentOS 7 gurmak
  4. Debian, RHEL, Ubuntu, Fedora we ş.m. ýaly dürli Linux paýlamalaryny gurmak
  5. Linux-da iň soňky VirtualBox gurmak
  6. Windows we Linux-yň goşa gurnama

  1. ls buýrugyny ulanyp faýllary we direktoriýalary sanaň
  2. Linux direktoriýalary bilen ýollaryň arasynda “cd” buýrugy bilen geçiň
  3. Linux-da dürli opsiýalar bilen dir buýrugyny nädip ulanmaly
  4. pwd buýrugyny ulanyp, häzirki iş katalogyny tapyň
  5. degmek buýrugyny ulanyp Faýl dörediň
  6. cp buýrugyny ulanyp, faýllary we kataloglary göçüriň
  7. Pişik buýrugy bilen faýl mazmunyny görüň
  8. Df buýrugy bilen faýl ulgamynyň disk giňişligini ulanyşyny barlaň
  9. Faýllary we kataloglary disk ulanylyşyny du buýrugy bilen barlaň
  10. Find Command ulanyp faýllary we direktoriýalary tapyň
  11. grep buýrugyny ulanyp faýl nagyş gözleglerini tapyň

  1. Çekeleşikli “ls” buýruklary Her Linux ulanyjy bilmeli
  2. Faýllary Linux-da kelle, guýruk we pişik buýruklaryny netijeli dolandyrmak
  3. wc buýrugyny ulanyp faýldaky setirleriň, sözleriň, nyşanlaryň sanyny sanamak
  4. Linux-da faýllary tertiplemek üçin esasy sort buýruklary
  5. Linux-da faýllary tertiplemek üçin buýruklary “sortlamak”
  6. Disk ulanylyşyny barlamak üçin Pydf alternatiw\df buýrugy
  7. Ram ulanylyşyny mugt buýruk bilen barlaň
  8. Faýllaryň we direktoriýalaryň adyny üýtgetmek üçin adyny üýtgetmek buýrugy
  9. Terminalda “echo” buýrugyny ulanyp teksti/setiri çap et

  1. Windows-dan Niksa geçmek - Täze doglan çagalar üçin 20 peýdaly buýruk - 1-nji bölüm
  2. Orta derejeli Linux ulanyjylary üçin 20 ösen buýruk - 2-nji bölüm
  3. Linux hünärmenleri üçin 20 ösen buýruk - 3-nji bölüm
  4. Linux ýa-da Linux-yň 20 gülkünç buýrugy Terminalda gyzykly - 1-nji bölüm
  5. Linux-yň 6 gyzykly gülkünç buýrugy (Terminalda gyzykly) - 2-nji bölüm
  6. 51 Linux ulanyjylary üçin has az bilinýän buýruklar
  7. Iň howply 10 buýruk - Linux-da hiç wagt ýerine ýetirmeli däl

  1. useradd buýrugyny ulanyp, täze ulanyjylary nädip goşmaly ýa-da döretmeli
  2. Usermod buýrugyny ulanyp, ulanyjylaryň häsiýetlerini nädip üýtgetmeli ýa-da üýtgetmeli
  3. Ulanyjylary we toparlary dolandyrmak, Faýl rugsatlary we sypatlar - Ösüş derejesi
  4. su bilen sudo arasyndaky tapawut - Sudony nädip sazlamaly - Ösüş derejesi
  5. psacct ýa-da acct Gurallary bilen ulanyjy işjeňligine nädip gözegçilik etmeli

  1. umum paket dolandyryşy - CentOS, RHEL we Fedora
  2. RPM paket dolandyryşy - CentOS, RHEL we Fedora
  3. APT-GET we APT-CACHE paket dolandyryşy - Debian, Ubuntu
  4. DPKG paket dolandyryşy - Debian, Ubuntu
  5. Zypper paket dolandyryşy - Suse we OpenSuse
  6. Yum, RPM, Apt, Dpkg, Ussatlyk we Zypper bilen Linux paket dolandyryşy - Öňe gidiş derejesi
  7. 27 'DNF' (Fork of Yum) RPM paket dolandyryşy üçin buýruklar - Täze Täzelen

  1. Iň ýokary buýruk bilen Linux prosessine gözegçilik
  2. Kill, Pkill we Killall buýruklary bilen Linux prosesi dolandyrmak
  3. lsof buýruklary bilen Linux faýl amallaryny dolandyrmak
  4. Cron bilen Linux iş meýilnamasy
  5. Linux öndürijiligine gözegçilik etmek üçin 20 buýruk setiri gurallary - 1-nji bölüm
  6. 13 Linux öndürijiligine gözegçilik gurallary - 2-nji bölüm
  7. Linux üçin Nagios gözegçilik guraly - Ösüş derejesi
  8. Linux üçin Zabbix gözegçilik guraly - Ösüş derejesi
  9. Tor, Monitor ulanylyşy, iş wagty, ortaça ýük we RAM - gözegçilik üçin gabyk skripti - Täze täzelenme

  1. “Tar” buýrugyny ulanyp, Linux faýllaryny we kataloglaryny nädip arhiwlemeli/gysmaly
  2. Linux-da RAR faýllaryny nädip açmaly, çykarmaly we döretmeli
  3. Linux-da faýllary arhiwlemek/gysmak üçin 5 gural
  4. Faýllary nädip arhiwlemeli/gysmaly we faýl aýratynlyklaryny düzmeli - Ösüş derejesi

  1. Faýllary we kataloglary ýerli/rsync bilen uzakdan nädip göçürmeli/sinhronlamaly
  2. scp
    3. ulanyp Linux-da faýllary/bukjalary nädip geçirmeli
  3. Rsnapshot (Rsync esasly) - Localerli/uzakdaky faýl ulgamynyň ätiýaçlyk guraly
  4. Rsync ulanyp iki sany Apache web serwerini/web sahypasyny sinhronlaň - Ösüş derejesi

  1. Redo ätiýaçlyk guralyny ulanyp, Linux ulgamlaryny ätiýaçlaň we dikeldiň
  2. Linux ulgamlaryny nädip klonlaşdyrmaly/ätiýaçlamaly - Mondo halas ediş betbagtçylygyny dikeltmek guraly
  3. Scalpel guralyny ulanyp öçürilen faýllary/bukjalary nädip dikeltmeli
  4. 8\Diskleriň klonlaşdyrylmagy/ätiýaçlyk nusgasy Linux serwerleri üçin programma üpjünçiligi

  1. Ext2, Ext3 & Ext4 näme we Linux faýl ulgamlaryny nädip döretmeli we öwürmeli
  2. Linux faýl ulgamynyň görnüşlerine düşünmek
  3. Linux faýl ulgamynyň döredilmegi we konfigurasiýalary - Ösüş derejesi
  4. Standart Linux faýl ulgamlaryny gurmak we NFSv4 serwerini düzmek - Ösüş derejesi
  5. Localerli we tory nädip aýyrmaly/aýyrmaly (Samba & NFS) Faýl ulgamlary - Advance Dereje
  6. Linux-da Btrfs faýl ulgamyny nädip döretmeli we dolandyrmaly - Ösüş derejesi
  7. GlusterFS (Faýl ulgamy) we gurnama - Ösüş derejesi

  1. Logiki ses dolandyryşy bilen çeýe disk ammaryny gurmak
  2. LVM-ni nädip giňeltmeli/azaltmaly (Logiki ses dolandyryşy)
  3. Surata düşürmek/LVM-leri nädip dikeltmek
  4. LVM-de inçe üpjün ediji göwrümleri guruň
  5. Zolak I/O
    6. ulanyp, birnäçe LVM diskleri dolandyryň
  6. LVM bölümlerini täze logiki göwrüme göçürmek

  1. RAID bilen tanyşlyk, RAID we RAID derejeleri düşünjeleri
  2. Iki enjamda mdadm
    3. ulanyp, programma üpjünçiligi RAID0 (zolak) döretmek
  3. Linux-da “Iki disk” ulanyp RAID 1 (Aýna) gurmak
  4. Linux-da RAID 5 döretmek (paýlanan deňlik bilen zolak)
  5. Linux-da RAID 6-njy derejäni guruň (goşa paýlanan deňlik bilen zolak)
  6. Linux-da RAID 10 ýa-da 1 + 0 (Nested) gurmak
  7. Bar bolan RAID massiwini ulaltmak we Linux-da şowsuz diskleri aýyrmak
  8. Bölümleri RAID enjamlary hökmünde ýygnamak - Ulgam ätiýaçlyk nusgalaryny döretmek we dolandyrmak

  1. Awtomatiki usulda başlamak we durmak üçin Linux hyzmatlaryny sazlaň
  2. Linux-da islenmeýän hyzmatlary nädip togtatmaly we öçürmeli
  3. Linux-da Systemctl ulanyp, Systemd hyzmatlaryny nädip dolandyrmaly
  4. Linux ulgamynda başlangyç prosesi we hyzmatlary dolandyrmak

  1. Linux serwerleri üçin 25 berkitme howpsuzlyk maslahaty
  2. SSH serwerini goramak we goramak üçin 5 iň oňat tejribe
  3. Linux-da Gruby nädip goramaly parol
  4. SSH girişlerini SSH & MOTD Banner habarlary bilen goraň
  5. Lynis Tool ulanyp Linux ulgamlaryny nädip barlamaly
  6. Linux-da ACL-leri (Giriş dolandyryş sanawlary) ulanyp, ygtybarly faýllar/direktoriýalar
  7. Linux-da toruň işleýşini, howpsuzlygyny we näsazlyklary nädip barlamaly?
  8. SELinux bilen hökmany giriş dolandyryş elementleri - Täze täzelenme

  1. IPTables (Linux Firewall) Maslahat/Buýruklar boýunça esasy gollanma
  2. Linux-da Iptables firewall-y nädip gurmaly
  3. Linux-da “FirewallD” -ni nädip sazlamaly
  4. Linux-da Firewall-y sazlamak we dolandyrmak üçin peýdaly FirewallD düzgünleri
  5. UFW-ni nädip gurmaly we sazlamaly - Çylşyrymly FireWall
  6. Shorewall - Linux serwerlerini sazlamak üçin ýokary derejeli gorag diwary
  7. Linux-da ConfigServer Security & Firewall (CSF) guruň
  8. IPFire Mugt Firewall Linux paýlanyşyny nädip gurmaly
  9. Linux-da pfSense 2.1.5 (Firewall/Router) nädip gurmaly we sazlamaly
  10. Linux ulgamlary üçin peýdaly 10 açyk çeşme gorag diwarlary

  1. RHEL/CentOS 6.0
    2. çyra gurmak
  2. RHEL/CentOS 7.0-de LAMP gurmak
  3. Ubuntu 14.04 Serwer gurmak boýunça gollanma we LAMP gurmak
  4. Arch Linux-da LAMP gurmak
  5. Ubuntu Serwerinde LAMP gurmak 14.10
  6. Gentoo Linux-da LAMP gurmak
  7. Öz web sahypaňyzy döretmek we Linux gutyňyzdan web sahypasyny ýerleşdirmek
  8. Apache wirtual hosting: Linux-da IP esasly we at esasly wirtual hostlar
  9. SSL şahadatnamasy bilen adyna esaslanýan wirtual hosting bilen özbaşdak Apache serwerini nädip gurmaly
  10. RHEL/CentOS 7.0-de whost opsiýalaryny açmak/öçürmek bilen Apache wirtual hostlaryny döretmek
  11. Wirtual Hostlary döretmek, SSL şahadatnamalaryny we açarlaryny döretmek we Gentoo Linux-da CGI şlýuzasyny işletmek
  12. Apache-ni Mod_Security we Mod_evasive modullaryny ulanyp, zalym güýçlerden ýa-da DDoS hüjümlerinden goraň
  13. 13 Apache web serweriniň howpsuzlygy we gatylaşdyryş maslahatlary
  14. Rsync ulanyp, iki sany Apache web serwerini/web sahypasyny nädip sinhronlamaly
  15. “Lak” (HTTP tizlendiriji) nädip gurmaly we Apache Benchmark ulanyp ýük synagyny geçirmeli
  16. Debian 8 Jessie-de LAMP/LEMP stakasyny gurmak we sazlamak - Täze täzelenme

  1. Linux-da LEMP guruň
  2. FcgiWrap gurmak we Gentoo LEMP-de Perl, Ruby we Baş dinamiki dilleri açmak
  3. Gentoo Linux-da LEMP gurmak
  4. Arch Linux-da LEMP gurmak

  1. MySQL Maglumatlar bazasynyň dolandyryş buýruklary
  2. Linux-da maglumat bazasyny dolandyrmak üçin 20 MySQL (Mysqladmin) buýruklary
  3. Maglumatlar bazasyny dolandyrmak üçin MySQL ätiýaçlyk nusgalaryny dikeltmek we dikeltmek
  4. MySQL (Master-gul) köpeltmesini nädip sazlamaly
  5. Linux-da Mytop (MySQL Maglumatlar bazasynyň gözegçiligi)
  6. Linux-da Mtop (MySQL Database Server Monitoring) guruň
  7. https://linux-console.net/mysql-performance-monitoring/

  1. Linux Shell we Esasy Shell Scripting Language Maslahatlaryna düşüniň - I bölüm
  2. Shell programmirlemesini öwrenmek üçin Linux täze doglanlar üçin 5 sany gabyk skripti - II bölüm
  3. Linux BASH skriptiniň dünýäsinde ýüzmek - III bölüm
  4. Linux Shell programmirlemegiň matematiki tarapy - IV bölüm
  5. Gabyk skript dilinde matematiki aňlatmalary hasaplamak - V bölüm
  6. “Shell Scripts” -iň funksiýalaryna düşünmek we ýazmak - VI bölüm
  7. Gabyk skriptleri bilen funksiýa çylşyrymlylyklaryna has çuňňur - VII bölüm
  8. Linux Shell Scripting-de massiwler bilen işlemek - 8-nji bölüm
  9. Shell skript dilinde Linux\Üýtgeýjiler barada düşünje - 9-njy bölüm
  10. “Shell Scripting” -de “Linux üýtgeýänlere” düşünmek we ýazmak - 10-njy bölüm
  11. Linux-da ýerleşdirilen üýtgeýän çalyşma we öňünden kesgitlenen BASH üýtgeýjileri - 11-nji bölüm

  1. Linux\ls buýrugy boýunça 15 söhbetdeşlik soragy - 1-nji bölüm
  2. 10 Peýdaly “ls” buýruk söhbetdeşlik soraglary - 2-nji bölüm
  3. Linux esasy söhbetdeşlik soraglary we jogaplary - 1-nji bölüm
  4. Linux esasy söhbetdeşlik soraglary we jogaplary - 2-nji bölüm
  5. Linux söhbetdeşligi üçin Linux soraglary we jogaplary - 3-nji bölüm
  6. Esasy Linux söhbetdeşlik soraglary we jogaplary
  7. Peýdaly tötänleýin Linux söhbetdeşlik soraglary we jogaplary
  8. Linux-daky dürli buýruklar boýunça söhbetdeşlik soraglary we jogaplary
  9. Linux hyzmatlary we Daemons barada peýdaly söhbetdeşlik soraglary
  10. Maglumat bazasynyň dolandyryjylary üçin esasy MySQL söhbetdeşlik soraglary
  11. Täze başlanýanlar we araçylar üçin MySQL maglumat bazasynyň söhbetdeşlik soraglary
  12. Linux ulanyjylary üçin MySQL maglumat bazasyny öňe sürmek\Söhbetdeşlik soraglary we jogaplary
  13. Täze başlanlar we araçylar üçin Apache söhbetdeşlik soraglary
  14. VsFTP Söhbetdeşlik soraglary we jogaplary - 1-nji bölüm
  15. Advance VsFTP Söhbetdeşlik soraglary we jogaplary - 2-nji bölüm
  16. Peýdaly SSH (Howpsuz gabyk) Söhbetdeşlik soraglary we jogaplary
  17. Peýdaly\Squid Proxy Server Söhbetdeşlik soraglary we jogaplary Linux
  18. Linux Firewall Iptables Söhbetdeşlik soraglary - Täze täzelenme
  19. Linux Networking-de esasy söhbetdeşlik soraglary - 1-nji bölüm - Täze täzelenme

  1. Linux Shell Scripting-de peýdaly “Söhbetdeşlik soraglary we jogaplary”
  2. Linux Shell Scripting-de amaly söhbetdeşlik soraglary we jogaplary

  1. Doly Linux buýruk setiriniň aldaw sahypasy
  2. GNU/Linux ösen dolandyryş gollanmasy
  3. Linux serwerlerini goramak we optimizirlemek
  4. Linux patch dolandyryşy: Linux-y täzeläp durmak
  5. Linux bilen tanyşlyk - Gollanma boýunça eller
  6. Linux® wirtual ýat dolandyryjysyna düşünmek
  7. Linux Injili - Täzelenmeler we maşklar bilen gaplanan
  8. Täze doglan çaganyň Linux üçin gollanmasy
  9. Linux-dan başlap - Öz Linux OS dörediň
  10. Linux Shell Scripting Cookbook, Ikinji neşir
  11. Linux-y goramak we optimizirlemek: Hack çözgüdi
  12. Ulanyjy re Linuximi Linux - düşünmek we dolandyrmak
  13. Linux başlaýanlar üçin baş gollanma - Täze täzelenme

  1. RHCSA (Red Hat kepillendirilen ulgam dolandyryjysy) kepilnama gollanmasy
  2. LFCS (Linux gaznasy kepillendirilen Sysadmin) şahadatnama gollanmasy
  3. LFCE (Linux gaznasy kepillendirilen inerener) şahadatnama gollanmasy

Bu Linux okuw gollanmasyna belli bir Linux usullaryny, gollanmalaryny ýa-da maslahatlaryny goşmak isleseňiz bize habar beriň. Jemgyýetçilik jemgyýetlerimize goşulmagy we has giňişleýin maglumat üçin e-poçta habarlarymyza ýazylmagy ýatdan çykarmaň.

  • Facebook : https://www.facebook.com/TecMint
  • Twitter : http://twitter.com/tecmint
  • Linkedin : https://www.linkedin.com/company/tecmint