Debian 11 Bullseye-iň täze gurnamasy
2021-nji ýylyň 14-nji awgusty, meşhur Debian Linux paýlanyşy üçin täze esasy çykaryş boldy. “Bullseye” kodly we goşmaça enjamlar, şeýle hem 2 ýyl, 1 aý we 9 gün ösüşden soň programma üpjünçiligi täzelenmeleri, bu çykaryş geljek 5 ýyl üçin goldanylar.
Bu gollanma Debian 11 Bullseye-iň täze operasiýa ulgamynyň täze gurnamasyndan geçer.
[Şeýle hem halamagyňyz mümkin: Net gurmak arkaly Debian 11 (Bullseye) serwerini nädip gurmaly]
Bu täze çykaryş bilen birneme täze funksiýa gelýär. Iň oňat üýtgeşmeleriň biri täzelenen ýadro. Buster (Debian 10) henizem 4.19 işleýärdi, ýöne indi Bullseye (Debian 11) bilen 5.10-a bökmek ajaýyp enjam goldawyny getirdi!
- Täzelenen ýadro (5.10).
- Gnome, KDE, LXDE, LXQt, Mate we XFCE iş stoly gurşawy gönüden-göni gurnawçydan elýeterlidir.
- PowerPC, MIPS, I386, AMD64, AArch64 we başgalar ýaly giň arhitektura goldawy.
- Samba 4.13, PHP 7.4, Apache 2.4.
- GIMP-iň täze wersiýasy, LibreOffice.
- Birnäçe täzelenmeleri şu ýerden tapyp bilersiňiz.
- Iň pes RAM: 512MB.
- Maslahat berilýän RAM: 2 Gb.
- gaty disk giňişligi: 10 GB.
- Iň az 1 GGs Pentium prosessor.
Debian 11 Bullseye gurmak boýunça gollanma
Makalanyň bu bölümi Debian 11-iň täze gurnamasyna gönükdiriler. Debian 11-iň gurulmagy, Debian-yň beýleki wariantlaryny gurnamak bilen ýakyndan baglanyşyklydyr. Uly üýtgeşmeler bolanda ýüze çykar we görkeziler.
1. Ilki bilen Debianyň göçürip almak sahypasyna giriň. Bu sahypa ulanyja gurnama CD ýa-da DVD-den saýlamaga mümkinçilik berer.
DVD-de Debian-yň göni wersiýasy we zerur gurnama programmasy bar. Debian guruljak kompýuter üçin laýyk arhitekturany saýlaň!.
2. UNetbootin ulanyň, bu meseläni ýerine ýetirip biler).
Iň aňsat usul, Linux dd kömekçi enjamy we USB taýagy. Buýruk sintaksi gaty ýönekeý, ýöne dogry argumentleriň berilýändigine göz ýetirmek üçin goşmaça seresaplylyk talap edýär. Muny amala aşyrmak üçin, Debian 11 iso faýlyny göçürip alan bukjany Downloadüklemeler bukjasyna üýtgediň.
$ cd Downloads/
Soňra möhüm maglumatlary öz içine almaýan USB diskine dakyň. Bu proses weýran ediji! USB sürüjisindäki ähli maglumatlar aýrylar. Lsblk buýrugyny ulanyp, täze girizilen USB sürüjisiniň enjam adyny kesgitläň.
# lsblk
Bu mysalda, ýüklenip boljak Debian gurnama mediýasyny döretmek üçin /dev/sdc1 ulanylar. Indi ISO-ny USB diskine göçürmek üçin dd buýrugyny gurmagyň wagty geldi (ISO faýlyny USB diskine göçürip bilmersiňiz, ol açylmaz)!.
$ sudo dd if=debian-11.1.0-amd64-DVD-1.iso of=/dev/sdc1 status=progress OR $ sudo dd if=debian-11.1.0-amd64-DVD-1.iso of=/dev/sdc1 bs=1M
dd buýrugy haýsydyr bir zadyň bolup geçýändigi barada hiç hili jogap bermez. USB sürüjisinde LED görkezijisi bar bolsa, ýagtylyga serediň we yşyk ýakylýandygyna göz aýlaň. dd gutarandan soň ulanyjyny buýruk buýrugyna gaýtaryp berer.
Sürüjini enjamdan arkaýyn çykaryň/aýyryň. Linux-da maglumatlary keşde saklamak we soňrak ýazmak meýli bar! Fleş disk taýýar bolansoň, USB diskini kompýutere salmagyň we Debian gurnaýjysyna ýüklemegiň wagty geldi.
3. Gurnaýjy, öňdebaryjy gurnama opsiýalary üçin birnäçe warianty üpjün edýän “Debian 11” çyzgy ekranyna başlar.
4. Islenýän ýükleme opsiýasyny saýlamak üçin klawiaturany ulanyň; Häzirlikçe “Graphical Install” ulanylar, sebäbi ulanyjylaryň köpüsi syçan bilen rahat.
Bu Debian-y gurnaýar. Ilkinji birnäçe wariant ulanyjydan ulanjak dilini, lokalizasiýasyny we klawiaturany saýlamagyny talap eder.
Indiki ädim, kompýuteriňiziň adyny, domen adyny kesgitlemek we gurnaýja programma üpjünçiliginiň ammarlaryna girmek üçin tor birikmesini gurmaga rugsat bermekdir.
5. Host ady konfigurasiýasyndan soň ulgam ulanyjydan kök ulanyjy parolyny döretmegini soraýar. Bu paroly ýatdan çykarmaň, sebäbi dikeltmäge synanyşmak gyzykly däl!
6. Kök ulanyjy konfigurasiýasyndan soň adaty kök däl ulanyjy düzülmeli. Howpsuzlyk maksady bilen kökden üýtgeşik bir zat bolmaly.
7. Kök we kök däl ulanyjylar gurlansoň, gurnawçy ammarlardan käbir paketleri göçürip almaga synanyşar we şonuň üçin tor birikmesi gaty peýdalydyr (ýöne muňa zerur däl we gurnawçy bazany gurar ulgamyna garamazdan).
Indi gurnaýjy ulanyjydan bu ulgamda ulanyljak bölek shemasyny düzmegi sorar. Adaty gurnamalaryň köpüsi üçin\Gollanma - tutuş diski ulanyň opsiýasy ýeterlikdir, ýöne munuň diskdäki ähli maglumatlaryň üstünden ýazyljakdygyna düşüniň!.
8. Indiki sahypa ulanyjydan bölek üýtgeşmelerini tassyklamagyny, üýtgeşmeleri diske ýazmagyny we Debian-yň esasy faýllaryny gurnamak işine başlamagyny haýyş eder.
Üýtgeşmeler gowy görünýän bolsa we degişli kök bölümi we çalşyk meýdançasy bar bolsa, Bölümi tamamlaň we diske üýtgeşmeler ýazyň düwmesine basyň. Indiki bölüm birneme wagt alar, çalt içgini alyň we takmynan 5 minutdan dolanyp geliň.
9. Indiki ädim, gurnaýja CD/DVD-den däl-de, gurnama wagtynda galan paketleri ýygnamak üçin tor ammaryny ulanmagy habar bermekdir. Enjamyň häzirki ýerleşýän ýerine ýakyn birini saýlaň, ýogsam göçürip almak ep-esli wagt alyp biler.
10. Indiki penjire, ulanyjynyň Debianyň näbelli statistika ýygnagyna gatnaşmak isleýändigini ýa-da ýokdugyny sorar. Bu şahsy isleg we Debianyň paket kararlaryna ýol görkezmek üçin ulanylýar. Ulanyjy ret etmek ýa-da islenmek barada soň karar berse, bu soňra üýtgedilip bilner.
11. Bu pursatda gurnaýjy, goşmaça paketleri gurmak üçin ulanyjyny sorar. Bu Bullseye bilen arassa üýtgeşmeleriň biridir. Ujypsyz üýtgeşme bolsa-da, ulgam indi gurnaýjydan gönüden-göni dürli iş stoly gurşawyny gurmak mümkinçiligini berýär.
Şahsy halaýan darçyn we häzirki wagtda birnäçe Debian ulgamynda oturdyldy, ýöne XFCE ýaly ýeňil wariantlar bilen deňeşdirilende käbir goşmaça enjam çeşmelerini talap edýändigini ýadyňyzdan çykarmaň.
Bu ýerde saýlananlara baglylykda gurmak ýene birnäçe minut alyp biler ýa-da has çalt bolup biler. Bu ýerde näçe köp saýlanylsa, şonça-da göçürip almaly we gurnamaly bolar.
Haçan gutarjakdygyna garamazdan, gurnawçy grub (bootloader) nirä gurmalydygyny soraýar. Adatça bu /dev/sda -da bolýar, ýöne ulanyjylaryň isleglerine görä ulgamlar üýtgeýär.
12. Grub gutaransoň, gurnaýjy täze operasiýa ulgamyna täzeden açmagy haýyş eder. “OK” -a basyň we enjam täzeden işledilende USB mediýasyny aýyryň. Hemmesi gowy geçen bolsa, indiki ekran:
Debian 11 “Bullseye” -e hoş geldiňiz! Hasaba girmegiň, islendik täze paketiň täzelenmeginiň, has köp paket gurmagyň we täze Operasiýa ulgamyny sazlamagyň wagty.
Ulanyjylara täze täzelenmeden soň hem täze täzelenmeleri barlamagy maslahat berilýär, sebäbi ýüklenen ammarlarda entek ISO faýlynda ýok käbir howpsuzlyk düzedişleri bolup biler. Bu täzelenmäni amala aşyrmak üçin aşakdaky buýruklary kök ýa-da “sudo” kömegi bilen beriň:
# apt-get update # apt-get upgrade
Debian 11-iň täze gurnamasyndan lezzet alyň!
Bu uzyn gurnama gollanmasyna we täze Debian 11 çykaryşynda bagtly başdan geçirmelere ýapyşanyňyz üçin sag boluň!