Usermod buýrugyny ulanmak barada doly gollanma - Ekran suratlary bilen 15 amaly mysal
Unix/Linux paýlamalarynda, usermod buýrugy buýruk setiri arkaly eýýäm döredilen ulanyjy hasabynyň islendik atributlaryny üýtgetmek ýa-da üýtgetmek üçin ulanylýar. Usermod buýrugy şol useradd ýa-da adduser -e meňzeýär, ýöne bar bolan ulanyja berlen giriş.
“Useradd” ýa-da “adduser” buýrugy Linux ulgamlarynda ulanyjy hasaplaryny döretmek üçin ulanylýar. Ulgam ulanyjylaryny nädip döretmelidigi barada has giňişleýin maglumat üçin doly gollanmamy okaň:
- Linux-da\useradd buýrugy üçin doly gollanma
Ulanyjy hasaplaryny döredenimizden soň, ulanyjynyň öý katalogyny, giriş adyny, giriş gabygyny, parolyň gutarýan senesini we ş.m. ýaly häsiýetleri üýtgetmeli käbir ssenariýalarda, şeýle ýagdaýda usermod buýrugy ulanylýar.
Terminalda “usermod” buýrugyny ýerine ýetirenimizde, aşakdaky faýllar ulanylýar we täsir edýär.
- /etc/passwd - Ulanyjy hasaby maglumatlary.
- /etc/shadow - Hasabyň ygtybarly maglumatlary.
- /etc/topar - Topar hasaby maglumatlary.
- /etc/gshadow - Topar hasaby maglumatlary.
- /etc/login.defs - Kölegeli parol toplumynyň konfigurasiýasy ..
Buýrugyň esasy sintaksisi:
usermod [options] username
- Usermod buýrugyny ýerine ýetirmek üçin bar bolan ulanyjy hasaplarymyz bolmaly.
- Usermod buýrugyny ýerine ýetirmek üçin diňe superuser (kök) rugsat berilýär.
- Usermod buýrugy islendik Linux paýlanyşynda ýerine ýetirilip bilner.
- Usermod buýrugy bilen esasy bilimleri bolmaly
Usermod buýrugy, bar bolan ulanyja üýtgeşmeler girizmek üçin köp wariant bilen ulanmak ýönekeý. Aşakdaky opsiýalaryň kömegi bilen Linux gutusynda bar bolan ulanyjylary üýtgedip, usermod buýrugyny nädip ulanmalydygyny göreliň.
- -c =Ulanyjy hasaplary üçin teswir meýdany goşup bileris.
- -d =Bar bolan ulanyjy hasaby üçin bukjany üýtgetmek.
- -e =Bu opsiýany ulanyp, hasaby belli bir möhletde gutaryp bileris.
- -g =Ulanyjy üçin esasy topary üýtgediň.
- -G =Goşmaça topar goşmak üçin.
- -a =Toparyň islendik birini ikinji topara goşmak.
- -l =Giriş adyny tecmint-den tecmint_admin-e üýtgetmek.
- -L =Ulanyjy hasabyny gulplamak. Hasaby ulanyp bilmezligimiz üçin paroly gulplar.
- -m =öý katalogynyň mazmunyny bar bolan öý direktinden täze dirä geçirmek.
- -p =Täze parol üçin kodlanmadyk paroly ulanmak. (Goragly däl).
- -s =Täze hasaplar üçin belli bir gabyk dörediň.
- -u =Ulanyjy hasaby üçin 0-dan 999-a çenli bellenen UID-e ulanylýar.
- -U =Ulanyjy hasaplaryny açmak. Bu parol gulpuny aýyrar we ulanyjy hasabyny ulanmaga mümkinçilik berer.
Bu makalada amaly mysallary we Linux-da ulanylyşy bilen “15 usermod buýrugyny” göreris, bu opsiýalary ulanyp buýruk setirini öwrenmäge we ösdürmäge kömek eder.
1. Ulanyjy hasabyna maglumat goşmak
-c opsiýasy ulanyjy hasaby barada gysgaça düşündiriş (maglumat) bellemek üçin ulanylýar. Mysal üçin, aşakdaky buýrugy ulanyp, “tecmint” ulanyjysyna maglumat goşalyň.
# usermod -c "This is Tecmint" tecmint
Ulanyjy barada maglumat goşandan soň, şol bir teswiri/etc/passwd faýlynda görüp bolýar.
# grep -E --color 'tecmint' /etc/passwd tecmint:x:500:500:This is Tecmint:/home/tecmint:/bin/sh
2. Ulanyjy öý bukjasyny üýtgediň
Aboveokardaky ädimde, öý katalogymyzyň /home/tecmint/ astyndadygyny görüp bileris, eger başga bir kataloga üýtgetmeli bolsak, -d ulanyp üýtgedip bileris. usermod buýrugy bilen opsiýa.
Mysal üçin, öý bukjamyzy /var/www/ diýip üýtgetmek isleýärin, ýöne üýtgetmezden ozal, aşakdaky buýrugy ulanyp, ulanyjynyň häzirki öý bukjasyny barlap göreliň.
# grep -E --color '/home/tecmint' /etc/passwd tecmint:x:500:500:This is Tecmint:/home/tecmint:/bin/sh
Indi, öý katalogyny/home/tecmint-den/var/www/-e üýtgediň we üýtgedilenden soň öý direktoryny tassyklaň.
# usermod -d /var/www/ tecmint # grep -E --color '/var/www/' /etc/passwd tecmint:x:500:500:This is Tecmint:/var/www:/bin/sh
3. Ulanyjy hasaby gutarýan senesini belläň
“-E” opsiýasy, ulanyjy hasabynda YYYY-MM-DD senesi formaty bilen möhletini kesgitlemek üçin ulanylýar. Ulanyjynyň möhletiniň gutarmazyndan ozal, geliň, ilki bilen yzarlamak (ulanyjy parolynyň möhleti baradaky maglumatlary üýtgetmek) buýrugyny ulanyp, häzirki hasabyň möhletiniň ýagdaýyny barlalyň.
# chage -l tecmint Last password change : Nov 02, 2014 Password expires : never Password inactive : never Account expires : Dec 01, 2014 Minimum number of days between password change : 0 Maximum number of days between password change : 99999 Number of days of warning before password expires : 7
'Tecmint' ulanyjynyň möhleti 2014-nji ýylyň 1-nji dekabry , geliň, ony 'usermod -e' opsiýasyny ulanyp, 2014-nji ýylyň 1-nji noýabry diýip üýtgedeliň we gutarýan senesini 'chage' bilen tassyklalyň 'buýruk.
# usermod -e 2014-11-01 tecmint # chage -l tecmint Last password change : Nov 02, 2014 Password expires : never Password inactive : never Account expires : Nov 01, 2014 Minimum number of days between password change : 0 Maximum number of days between password change : 99999 Number of days of warning before password expires : 7
4. Ulanyjy başlangyç toparyny üýtgediň
Ulanyjynyň esasy toparyny düzmek ýa-da üýtgetmek üçin usermod buýrugy bilen -g opsiýasyny ulanýarys. Ulanyjynyň esasy toparyny üýtgetmezden ozal, ulanyjynyň tecmint_test barlygyny barlaň.
# id tecmint_test uid=501(tecmint_test) gid=502(tecmint_test) groups=502(tecmint_test)
Indi, tecmint_test ulanyjysyna esasy topar hökmünde babin toparyny düzüň we üýtgeşmeleri tassyklaň.
# usermod -g babin tecmint_test # id tecmint_test uid=501(tecmint_test) gid=502(babin) groups=502(tecmint_test)
5. Bar bolan ulanyja topar goşmak
“Tecmint_test0” atly täze topar “tecmint” ulanyjysyna goşmak isleseňiz, aşakda görkezilişi ýaly usermod buýrugy bilen “-G” opsiýasyny ulanyp bilersiňiz.
# usermod -G tecmint_test0 tecmint # id tecmint
Bellik: Seresap boluň, diňe -G opsiýasy bilen bar bolan ulanyja täze toparlar goşsaňyz, ulanyjynyň ähli bar bolan toparlaryny ýok eder. Şeýlelik bilen, täze toparlary goşmak ýa-da goşmak üçin elmydama “-a” (goşmak) “-G” opsiýasy bilen goşuň.
6. Ulanyja goşmaça we başlangyç topar goşmak
Goşmaça toparyň haýsydyr birine ulanyjy goşmaly bolsaňyz, -a we -G opsiýalaryny ulanyp bilersiňiz. Mysal üçin, bu ýerde tigir ulanyjy bilen tecmint_test0 ulanyjy hasaby goşarys.
# usermod -a -G wheel tecmint_test0 # id tecmint_test0
Şeýlelik bilen, ulanyjy tecmint_test0 esasy toparynda, şeýle hem ikinji toparda (tigir) galýar. Bu, Linux gutusynda kök aýratyn hukukly buýruklary ýerine ýetirmek üçin adaty ulanyjy hasabymy eder.
eg : sudo service httpd restart
7. Ulanyjynyň giriş adyny üýtgediň
Bar bolan ulanyjy giriş adyny üýtgetmek üçin, -l (täze giriş) opsiýasyny ulanyp bileris. Aşakdaky mysalda, giriş adyny tecmint-i tecmint_admin diýip üýtgedýäris. Şeýlelik bilen ulanyjy ady tecmint täze tecmint_admin ady bilen üýtgedildi.
# usermod -l tecmint_admin tecmint
Indi tecmint ulanyjysyny barlaň, ol bolmaz, sebäbi ony tecmint_admin diýip üýtgedik.
# id tecmint
Tecmint_admin hasaby barlaň, şol bir UID bilen we öň goşan zatlarymyz bilen bar bolan topar bilen.
# id tecmint_admin
8. Ulanyjy hasabyny gulplamak
Islendik ulgam ulanyjy hasabyny gulplamak üçin '-L' (gulplamak) opsiýasyny ulanyp bileris, Hasap gulplanandan soň paroly ulanyp girip bilmeris we şifrleneninden öň goşulan ! görersiňiz./etc/shadow faýlyndaky parol, parolyň ýapykdygyny aňladýar.
# usermod -L babin
Gulplanan hasaby barlaň.
# grep -E --color 'babin' cat /etc/shadow
9. Ulanyjy hasabyny açyň
-U opsiýasy gulplanan ulanyjynyň gulpuny açmak üçin ulanylýar, şifrlenen parolyň öň ýanynda ! aýrylar.
# grep -E --color 'babin' /etc/shadow # usermod -U babin
Gulpy açandan soň ulanyjyny barlaň.
# grep -E --color 'babin' /etc/shadow
10. Ulanyjy öý bukjasyny täze ýere geçiriň
Ulanyjy hasaby, öý katalogy bilen gülgüne/öý/gülgüne diýeliň, täze ýere göçmek isleýärsiňiz/var/pinky . Bar bolan ulanyjy faýllaryny häzirki öý katalogyndan täze öý katalogyna geçirmek üçin -d we -m opsiýalaryny ulanyp bilersiňiz.
Hasaby barlaň we häzirki öý bukjasy.
# grep -E --color 'pinky' /etc/passwd
Soňra ulanyjy gülgüne degişli faýllary sanaň.
# ls -l /home/pinky/
Indi öý katalogyny/home/pinky/var/pinky-a geçirmeli.
# usermod -d /var/pinky/ -m pinky
Ondan soň, katalogyň üýtgemegini barlaň.
# grep -E --color 'pinky' /etc/passwd
“/ Home/pinky” aşagyndaky faýllary barlaň. Bu ýerde faýllar bolmazlygy üçin -m opsiýasyny ulanyp faýllary göçürdik. Gülgüne ulanyjy faýllary indi/var/pinky astynda bolar.
# ls -l /home/pinky/ # ls -l /var/pinky/
11. Ulanyjy üçin kodlanmadyk parol dörediň
Şifrlenen paroly döretmek üçin, -p (parol) opsiýasyny ulanýarys. Görkeziş maksady bilen, ulanyjynyň gülgüne “redhat” diýýän täze paroly goýýaryn.
# usermod -p redhat pinky
Paroly belläniňizden soň, kölegeli faýly şifrlenen formatda ýa-da şifrlenen däldigini barlaň.
# grep -E --color 'pinky' /etc/shadow
Bellik: aboveokardaky suratda gördüňizmi, parol hemmeler üçin aýdyň görünýär. Şeýlelik bilen, bu opsiýany ulanmak maslahat berilmeýär, sebäbi parol ähli ulanyjylara görüner.
12. Ulanyjy gabygyny üýtgediň
Ulanyjynyň giriş gaby, useradd buýrugy bilen ulanyjy döredilende üýtgedilip ýa-da kesgitlenip bilner ýa-da -s (gabyk) opsiýasyny ulanyp usermod buýrugy bilen üýtgedilip bilner. Mysal üçin, babin ulanyjynyň adaty ýagdaýda/bin/bash gabygy bar, indi ony/bin/sh-e üýtgetmek isleýärin.
# grep -E --color 'babin' /etc/passwd # usermod -s /bin/sh babin
Ulanyjy gabygyny üýtgedeniňizden soň, aşakdaky buýrugy ulanyp, ulanyjy gabygyny barlaň.
# grep -E --color 'babin' /etc/passwd
13. Ulanyjy şahsyýetini üýtgediň (UID)
Aşakdaky mysalda, ulanyjy hasabymyň babin UID-iň 502-e eýe bolandygyny görüp bilersiňiz, indi ony UID hökmünde 888-e üýtgetmek isleýärin. UID-i 0 bilen 999 aralygynda belläp bileris.
# grep -E --color 'babin' /etc/passwd OR # id babin
Indi, “-u” (uid) opsiýasyny ulanyp, ulanyjy babin üçin UID üýtgedeliň we üýtgeşmeleri barlalyň.
# usermod -u 888 babin # id babin
14. Birnäçe opsiýa bilen ulanyjy hasabyny üýtgetmek
Bu ýerde bir ulanyjymyz bar jak , indi bolsa ýokarda belläp geçişimiz ýaly ähli bukjalary ulanyp, birbada bir buýrugy ulanyp, öý katalogyny, gabygyny, möhleti, belligini, UID we toparyny üýtgetmek isleýärin.
Ulanyjy Jek deslapky öý katalogy bar /home/jack , Indi ony /var/www/html diýip üýtgetmek isleýärin. gabyk bash , gutarýan senesini 2014-nji ýylyň 10-njy dekabrynda belläň, Bu jak diýip täze bellik goşuň, UID-i 555-e üýtgediň we alma toparynyň agzasy bolar.
Indi birnäçe opsiýany ulanyp, jak hasabyny nädip üýtgetmelidigini göreliň.
# usermod -d /var/www/html/ -s /bin/bash -e 2014-12-10 -c "This is Jack" -u 555 -aG apple jack
Soňra UID we öý bukjasynyň üýtgemelerini barlaň.
# grep -E --color 'jack' /etc/passwd
Hasabyň möhleti barlanýar.
# chage -l jack
Jackhli jakyň agza bolan toparyny barlaň.
# grep -E --color 'jack' /etc/group
15. Ulanyjynyň UID we GID-i üýtgediň
Häzirki ulanyjynyň UID we GID-lerini üýtgedip bileris. Täze GID-e geçmek üçin bar bolan topar gerek. Bu ýerde eýýäm 777 GID bilen mämişi atly hasap bar.
Indi meniň ulanyjy hasabyma 666 UID we Orange GID ( 777 ) bilen bellemek isleýärin.
Üýtgetmezden ozal häzirki UID we GID-i barlaň.
# id jack
UID we GID-i üýtgediň.
# usermod -u 666 -g 777 jack
Üýtgeşmeleri barlaň.
# id jack
Netije
Bu ýerde usermod buýrugyny öz wariantlary bilen örän jikme-jik ulanmagyň usullaryny gördük, usermod buýrugy hakda bilmezden ozal, “useradd” buýrugyny we usermod ulanmagyň usullaryny bilmeli. Makalanyň haýsydyr bir nokadyny ýitiren bolsam, teswirleriň üsti bilen maňa habar beriň we gymmatly teswirleriňizi goşmagy ýatdan çykarmaň.